Faktem jest, że w pierwszych dniach września zginęło ponad 300 Niemców, należy jednak pamiętać, że to niemieccy dywersanci w dniu 3 września rozpoczęli ostrzał wycofujących się wojsk polskich i rozpoczęli w mieście strzelaninę. Propaganda niemiecka uważa jednak, że żadnej dywersji nie było, a Polacy prześladowali mniejszość niemiecką.

W odpowiedzi na to od 9 września na Starym Rynku, a także w Dolnie Śmierci w Fordonie i innych miejscach pod Bydgoszczą rozpoczęto masowe rozstrzeliwania, w których zamordowano kilka tysięcy Polaków. Wymordowano także znaczącą część bydgoskiej inteligencji, w tym prezydenta Leona Barciszewskiego oraz radnych miejskich.

Tradycją się stały obchody organizowane corocznie przez obywateli. W poniedziałek rozpoczną się one mszą w katedrze o godzinie 18. Kolejna część uroczystości odbędzie się przed Pomnikiem Walki i Męczeństwa na Starym Rynku, który poświęcony jest właśnie ofiarom tej zbrodni hitlerowskiej.