W sali sesyjnej bydgoskiego ratusza odbyło się uroczyste podsumowanie X Kongresu Stowarzyszeń Regionalnych, który odbył się w dniach 11-13 września 2014 roku w Bydgoszczy. Uczestniczyło w nim 300 delegatów reprezentujących ponad 3.000 stowarzyszeń historycznych, naukowych, miłośniczych, ziem, miast i regionów i blisko 250 zaproszonych gości - przedstawicieli władz państwowych, samorządów terytorialnych, instytucji naukowych i kulturalnych.

Organizatorem Kongresu było najstarsze na ziemiach polskich stowarzyszenie miłośników miast jakim jest Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, we współpracy z Radą Krajową Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP. W opinii gości i mediów był to kongres najlepiej zorganizowany spośród tych, które się dotąd odbyły m.in. w Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu. Patronem Kongresu był Bronisław Komorowski Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, który przyznał organizatorom specjalne wyróżnienie i zaprosił na podsumowanie 25-lecia Wolności, jakie odbyło się w styczniu br. w Warszawie. Patronat objęło też wiele znakomitości ze świata kultury i nauki w tym pani prof. Małgorzata Omilanowska, minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Na program naukowy Kongresu złożyło się 20 referatów wygłoszonych przez wybitnych polskich regionalistów oraz pracownicy naukowi wyższych uczelni z różnych stron Polski, jak: Instytut Kaszubski w Bytowie, Kujawsko - Pomorska Wyższa Szkoła w Bydgoszczy, Wyższa Szkoła im. Pawła Włodkowica w Płocku, Płockie Towarzystwo Naukowe, Wszechnica Polska – Szkoła Wyższa TWP w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet kard. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytet im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie i inne.

Podstawowe założenia kongresu oparto o 6 bloków tematycznych: 1. Polski regionalizm i jego perspektywy, 2. Medialne aspekty regionalizmu z uwypukleniem nowoczesnych środków przekazu, 3. Edukacja regionalna młodzieży i dorosłych, 4. Regionalizm a samorządy, 5. Kultura języka ojczystego. Kongres w Bydgoszczy przyjął podstawowe dokumenty wyznaczające kierunki działania polskich regionalistów na najbliższe 10-lecie. Są to: Odnowiona o współczesne akcenty Karta Regionalizmu Polskiego uchwalona we Wrocławiu w 1994 roku i Rezolucja Kongresu Stowarzyszeń Regionalnych w Bydgoszczy wyrażająca stanowisko uczestników Kongresu wobec czekających nowych zadań. Ponadto Memoriał w sprawie Edukacji Regionalnej.

Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy postawiło sobie też za jeden z kluczowych celów Kongresu promocję Bydgoszczy jako atrakcyjnego świata kultury, nauki i zabytków. Temu celowi służyło zwiedzanie naszego miasta, uczestnictwo w prezentacjach panelowych poświęconych Bydgoszczy jej tradycji, historii i nauce oraz publikacje kongresowe ze zdjęciami i informacjami o naszym mieście. Na 4 kolumnach „Dziennika Bydgoszczy” wydawanego przez TMMB znalazły się relacje z Kongresu.

Kongres odbił się szerokim echem w mediach Bydgoszczy, województwa kujawsko-pomorskiego oraz kraju. Audycje na jego temat znalazły się w ogólnopolskim kanale Telewizji Polskiej S.A., TVP Bydgoszcz, programie I Polskiego Radia, programach Radia PiK w Bydgoszczy i innych programach radiowych, w prasie ogólnopolskiej i regionalnej a także Internecie. To w sumie ponad 140 publikacji z różnych miejscowości i miast naszego kraju.

Jerzy Derenda, zastępca przewodniczącego Rady Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczpospolitej Polskiej, jednocześnie prezes Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy serdecznie podziękował współorganizatorom Kongresu. Prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski, przewodniczący Rady Miasta Bydgoszczy minionej kadencji Roman Jasiakiewicz, Ordynariusz Diecezji Bydgoskiej ks. bp. Jan Tyrawa, prorektor do spraw dydaktycznych i studenckich Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. J.J.Śniadeckich prof. dr. hab Janusz Prusiński, sekretarz programowy TVP Bydgoszcz Katarzyna Marcysiak, dyrektor Filharmonii Pomorskiej Eleonora Harendarska, zastępca dyrektora Opery Nova Wojciech Bartczak oraz dyrektor Zespołu Pieśni i Tańca „Płomienie” z MDK nr 4 Izabela Grochowska za ogromny wkład pracy w organizację Kongresu odebrali Medale Aleksandra Patkowskiego (twórcy polskiego regionalizmu) – najwyższe wyróżnienia przyznane przez Radę Krajową Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczpospolitej Polskiej.

Jerzy Derenda słowa szczególnego podziękowania skierował do mediów, które objęły Kongres patronatem i informowały o jego przebiegu, w tym redakcji Portalu Kujawskiego na ręce red. naczelnego Łukasza Religi - medal Henryka Sienkiewicza, patrona X Kongresu Stowarzyszeń Regionalnych w Bydgoszczy z podobizną pisarza i mottem z „Potopu”: „Bóg, który w serca patrzy, najlepiej takich nagrodzi, co nie dla promocji, ale z afektu, dla ojczyzny służą”. Były też dyplomy prezydenta Bydgoszczy Rafała Bruskiego.

Słowa serdecznego podziękowania dla instytucji i osób, które współorganizowały Kongres przekazała Elżbieta Rusielewicz wicewojewoda kujawsko-pomorski oraz przedstawiciele władz Bydgoszczy.