Przemierzając przez powiat nakielski trudno było by nie zauważyć pomników i grobów powstańców wielkopolskich. Jadąc w kierunku Rynarzewa natrafiamy na pomnik poświęcony bohaterom którzy w lutym 1919 roku zdobyli w tej okolicy pociąg pancerny. Niestety to miejsce pamięci zostało w ostatnim czasie zniszczone przez złodziei metalu. Punktem, gdzie krzyżują się najważniejsze drogi wojewódzkie w powiecie jest Paterek, tam na rondzie znajdziemy także pomnik powstańczy. Jego otwarciu towarzyszyła w przeszłości manifestacja patriotyczna która przyciągnęła setki mieszkańców tych terenów. Także monumenty znajdują się na nakielskim i kcyńskim rynku.

Nakło zostało zdobyte dość szybko, w pierwszych dniach powstania. Był to punkt strategiczny, gdyż pozwalał Polakom kontrolować linie kolejową łączącą Berlin z Bydgoszczą i Królewcem. Decyzją władz w Warszawie nakazano jednak powstańcom oddać to miasto. Rozpoczęły się prześladowania Polaków zamieszkałych w Nakle za polskość. Pisząc o Nakle nie można by nie wspominać o Antonim Noskakule. Rzemieślniku, który w tłumie Niemców wykrzyczał przy zagranicznych dziennikarzach - Niech żyje koalicja, niech żyje Polska! Za to został jeszcze tego samego dnia brutalnie zlinczowany na śmierć.

Tablica jemu poświecona znajduje się przy parafii pw. św. Wawrzyńca, jest on także patronem jednej z nakielskich ulic.

Ważnym miastem w czasie powstania był także Szubin, który powstańcy zdobywać musieli kilka razy. Strategiczne znaczenie miała też Kcynia.

Dlaczego o tym przypominamy? Gdyż w tamtym okresie nasi przodkowie potrafili dokonywać wielkich czynów. Niech refleksja z tamtego okresu zmobilizuje nas do działania na rzecz naszej małej ojczyzny. Powiat nakielski sąsiaduje bowiem z Wielkopolską, jednym z najbardziej rozwiniętych regionów w Polsce. Dużą zasługę w tym ma rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Dlatego stowarzyszajmy się , bo nie musimy być zaściankowym powiatem w województwie kujawsko-pomorskim.