Dzień 20 stycznia możemy uznać zatem za nasze lokalne święto niepodległości. Droga do tej wolności była długa i kosztowała wysiłek oraz poświęcenie wielu bydgoszczan.

- Starania i walka o zachowanie wolności to był długotrwały proces realizowany przez lata zaborów, przez wielu Polaków. Przez wiele lat  i na wielu płaszczyznach – mówił w czasie uroczystości upamiętniających wkroczenie wojsk polskich na Stary Rynek 20 stycznia 1920 roku prezydent Rafał Bruski – Nie było to bierne oczekiwanie, ale walka o zachowanie polskiej tradycji i języka oraz całkowicie wolnego polskiego ducha. Pamiętać należy wszystkich, którzy przechowali polską Bydgoszcz w swoich sercach, a było to wiele pokoleń – podkreślał prezydent.

Wojska polskie w styczniu 1920 roku przywitał dr Jan Biziel, który stał na czele Rady Ludowej, która reprezentowała polską ludność. Jest to jedna z postaci, którą możemy uznać za nasz lokalny autorytet – lekarz który wspierał Powstanie Wielkopolskie oraz wybitny samorządowiec, który podejmował wiele działań politycznych na rzecz wyzwolenia Bydgoszczy spod okupacji. Dziesięć lat później, w 10 rocznicę powrotu Bydgoszczy do Macierzy Rada Miejska nadała mu za te zasługi tytuł honorowego obywatela miasta.

Pierwszym polskim prezydentem miasta w XX wieku został Jan Maciaszek, który od początku wspierał Powstanie Wielkopolskie. Gdy w grudniu 1918 roku Polacy przejęli Poznań, na czele tego miasta stanął właśnie Maciaszek. Przyszłość tę postać związała z Bydgoszczą, został bydgoszczaninem z wyboru, choć jak pokazały późniejsze lata bydgoszczanie nie zawsze potrafili pokazać mu swoją wdzięczność. W sali jego imienia obraduje obecnie Rada Miasta Bydgoszczy.

Powstanie wspierał także Leon Barciszewski, pod którego pomnikiem rozpoczęły się dzisiejsze uroczystości rocznicowe. Był on ostatnim prezydentem Bydgoszczy okresu II Rzeczypospolitej, który został zamordowany przez hitlerowców.

Te postacie nie tylko przyczyniły się do powrotu Bydgoszczy do granic Polski, ale także budowały świetność tego

miasta przez kolejne lata.

O godzinie 12:00 biskup Jan Tyrawa odprawił eucharystię w intencji Bydgoszczy. Później nastąpił uroczysty przemarsz na Plac Wolności, gdzie odbyły się uroczystości patriotyczne.

Przejęcie Bydgoszczy przez Polaków 20 stycznia 1920 roku było związane z ustaleniami Traktatu Wersalskiego podpisanego 28 czerwca 1919 roku. W imieniu Polski podpisy złożyli – Ignacy Jan Paderewski oraz Roman Dmowski. Sukces negocjacyjny pod Paryżem dość mocno związany był z sukcesami na frontach Powstania Wielkopolskiego, w którym walczyli także bydgoszczanie.

Materiał wideo wkrótce.