Tytuł sugeruje, że autorka prezentuje swoje badania poświęcone zagadnieniu zamachów na władców w średniowieczu oraz ich konsekwencji dla państw. Zamachem może być nie tylko fizyczne pozbawienie kogoś życia, ale również siłowe przejęcie władzy.
Śmierć władcy, a szczególnie króla miała wymiar polityczny, niosła bowiem konsekwencje dla całego państwa. , dla jego zagranicznych sojuszy, mogła doprowadzić do wojny domowej jak w przypadku śmierci władców angielskich: Edwarda Wyznawcy, Wilhelma II i Henryka I – pisze prof. Agnieszka Teretycz-Puzio w przedmowie do swojego dzieła. Książka prezentuje też analizę sytuacji politycznej, w której dochodziło do wspomnianych zamachów, z tego powodu jest cennym źródłem wiedzy o historii, również naszego regionu. W końcu Kujawy to kolebka polskiej państwowości.
Autorka nawiązując do kroniki Galla Anonima na temat Popiela, wskazuje na motyw zamachu - W świetle legendy dynastycznej Ziemowit, syn Piasta, przejął władzę w wyniku przewrotu zakończonego uwięzieniem Popiela – pisze w książce - Legendarny początek dynastii Piastów w świetle przekazu Anonima Galla związany był zatem z przewrotem.
W dalszej części prof. Teretycz-Puzio wskazuje na zamach jaki dopuścił się po śmierci Mieszka I, jego syn, pierwszy polski król Bolesłach Chrobry - Mieszko miał przed śmiercią podzielić państwo między kilku książąt, jednak ,,z lisią chytrością złączył je potem w jedną całość syn Bolesław, wypędziwszy macochę i braci oraz oślepwiszy zaufanych Odylena i Przybywoja.
Jakby się potoczyły losy polski, gdyby spełniła się wola Mieszka I? Dzisiaj na to pytanie trudno nam odpowiedzieć, ale zgodzić musimy się z tym, że król Bolesław Chrobry zmienił los historii. Dalej opisywany jest nieudany zamach na Chrobrego w Merseburgu (Saksonia), gdy po śmierci cesarza Ottona III, polski władca próbował ingerować w politykę Świętego Cesarstwa Rzymskiego (jak nazywali się wówczas Niemcy).
Wróćmy jednak na Kujawy i Pałuki. W 1227 roku koło Gąsawy zamordowany został zwierzchni książę Polski Leszek Biały. Zdaniem autorki książki ,,Zamachy na Piastów” przyśpieszyło to rozbicie dzielnicowe ziem polskich. W książce możemy poczytać szerszą analizę poświęconą temu zamachowi oraz hipotezy o tym, iż zamiarem nie była śmierć księcia, ale jego uprowadzenie.
Inną postacią umiejscowioną w dziele jest książę Kazimierz Kujawski, postać szczególnie uznana dzisiaj w Inowrocławiu. Nie został on co prawda zamordowany, ale konflikty z możnymi doprowadziły go do skonfliktowania się z synami oraz do wygnania. Szczególnie trudny był dla niego konflikt z biskupem włoclawskim Wolimierem, co doprowadziło nawet do wyklęcia księcia Kujawskiego i nałożono na jego dzielnice interdykt.
Słyszał może ktoś z czytelników kim był Leszek inowrocławski? Wnuk księcia Kazimierza Kujawskiego, urzędujący pod koniec XIII wieku w Wyszogrodzie (dzisiejszy Fordon) to również na swój sposób postać tragiczna. Leszek z powodów finansowych i trudnych relacji z wujem Leszkiem Czarnym udał się na Węgry w poszukiwaniu stryja Władysława Łokietka, późniejszego polskiego króla. Pomiędzy 1302 i 1303 rokiem został uwięziony przez Czechów. W niewoli przebywać miał 8 lat, najprawdopodobniej nikt z rodziny nie chciał go wykupić, tym samym pozbywając się go. Jak zeznał w 1339 roku na procesie warszawskim toczonym z Krzyżakami sam wpłacił duży okup oprawcom.
Po wyjściu z niewoli nie odgrywał większej roli w polityce. Około 1323 roku zrzekł się swojego księstwa i resztę życia spędził w ewangelistycznym ubóstwie przy katedrze sandomierskiej.
Wydawcą książki ,,Zamachy na Piastów” jest Wydawnictwo Poznańskie.
