Popiel II, który zgodnie z legendami miał zakończyć żywot w Mysiej Wieży należał do dynastii Popielidów, która tak naprawdę pojawia się tylko w przekazach Gala Anonima. Są historycy, którzy twierdzą, że nie ma dowodów na jej istnienie.

Jednym z przedstawicieli tej dynastii miał być Popiel I, który  zdaniem błogosławionego polskiego kronikarza  Wincentego Kadłubka (biskup krakowski żyjący w XII i XIII wieku) był synem Leszko III oraz Julii, siostry Juliusza Cezara.  Taka możliwość jest przez część historyków kwestionowana.

Popiel I miał być dobrym władcą, który stoczył wiele zwycięskich wojen. Zdecydować miał on o przeniesieniu stolicy Polan z Krakowa pierw do Gniezna, a później do Kruszwicy. Ta decyzja miała być spowodowana dobrym uwarunkowaniem terenu, które ułatwiało obronę przed ewentualnymi napaściami.

Autor pierwszej polskiej encyklopedii Benedykt Chmielowski (żyjący w XVIII wieku) uważa, że Popiel I miał panować w latach 800-815.

Później władzę przejął jego nieletni syn Popiel II, który miał być w opinii Kadłubka władcą tchórzliwym i zdradzieckim. Przypisuje mu on, że za namową żony wytruł swoich stryjów. Według innego kronikarza Jana Długosza, żona Popiela była niemiecka księżniczka.

Kadłubek pisze, że z trupów pomordowanych przez Popiela stryjów wylęgły się myszy, które miały zjeść złego władcę wraz z żoną w wysokiej wieży, gdzie próbowali się schronić. Stąd też legenda o Mysiej Wieży. Należy jednak pamiętać, że wieża, którą możemy dzisiaj podziwiać i zwiedzać w Kruszwicy jest pozostałością po zamku wybudowanym kilka wieków później przez Kazimierza III Wielkiego.

Jako pierwszy o pożarciu Popiela przez myszy napisał jednak Gall Anonim, który wspomina, że złego władcę wygonił Siemowit, zwany także Ziemowitem z dynastii Piastów – pradziadek Mieszka I.  Wygoniony z królestwa Polan Popiel miał być prześladowany za swoją przeszłość przez myszy, które zjadły go w drewnianej wieży na wyspie. Istnienie Siemowita nie zostało także udowodnione faktami.

Warto wiedzieć, że motyw zjedzenia przez myszy pojawia się także w legendach niemieckich, stąd mogły zostać zapożyczone przez Gala Anonima.

Inna hipoteza mówi o tym, że Popiel mógł zostać zabity przez wikingów, a dokładniej przez tzw. Mysingów, stąd też nawiązanie do myszy. Ta wersja została przedstawiona w nakręconym kilka lat temu filmie Andrzej Wajdy – Stara Baśń. Są badacze, którzy uważają, że Mieszko I wywodzi się właśnie od wikingów.

Niektórzy historycy uważają, że Siemowit spotkał się ze świętymi prawosławnymi Cyrylem i Metodym, którzy mieli go ochrzcić w obrządku słowiańskim. Ostatecznie jak wiemy chrzest Polski przyjął jego prawnuk Mieszko, Polska poszła jednak w kierunku chrześcijaństwa zachodniego.