Jesteś tutaj: HomeMagazynCzerwiec 1989 na Węgrzech – tam przemiany wyglądały nieco inaczej

Czerwiec 1989 na Węgrzech – tam przemiany wyglądały nieco inaczej

Napisane przez  Ł.R. Opublikowano w Magazyn czwartek, 20 czerwiec 2019 10:59
Imre Nagy Imre Nagy

Na początku czerwca obchodziliśmy 30. rocznicę częściowo wolnych wyborów, Węgrzy natomiast w niedzielę świętowali 30. rocznicę pogrzebu Imre Nagy'ego, data tego wydarzenia (16 czerwca) wpisała się jako przełomowa dla Węgier. Rok 1989 był ważny zarówno dla Polaków i Węgrów, ale w obu krajach przemiany inaczej wyglądały.

Impre Nagy to postać, która połączyła dla Węgrów rok 1956 – krwawej rewolucji oraz 1989 – czyli rok przełomu. Od 1944 związany był z Komunistyczną Partią Węgier, był on jednak politykiem, który nie zgadzał się ogólną polityka tej partii. Po wybuchu powstania w Budapeszcie 23 października 1956 roku, zainspirowanego wydarzeniami poznańskiego czerwca, około 300 tys. tłum domagał się wyboru Nagyego na premiera, oczekując że ten wyprowadzi Węgry spod wpływów Moskwy. Dzień później objął obowiązki premiera, które pełnił do 4 listopada. Na początku listopada ogłosił neutralność swojego kraju oraz chęć wystąpienia z Układu Warszawskiego. Jego rząd obaliło wkroczenie Amii Czerwonej, wówczas powołano brutalny rząd Janosa Kadara. 16 czerwca 1958 roku na Nagy'm wykonano wyrok śmierci poprzez powieszenie.

 

Pozycja Kadaa zaczęła upadać w maju 1988 roku, gdy na Węgrzech coraz więcej do powiedzenia miała frakcja reformatorska. Wówczas wiadomo było, że Związek Radziecki w takiej formule już nie przetrwa. Węgierska Partia Komunistyczna, też widząc co dzieje się w Polsce, zaczęła przodować w przemianach ustrojowych i po częściowo wolnych wyborach w Polsce 4 czerwca 1989 roku, zgodzono się aby 16 czerwca, w rocznicę stracenia Nagy'ego, odbył się jego uroczysty pogrzeb. Tego samego dnia zrządzeniem losu zmarł Kadar. Natomiast 6 lipca Imre Nagy został formalnie zrehabilitowany przez władzę. Później postanowiono przeprowadzić na Węgrzech całkowicie wolne wybory, które odbyły się 25 marca 1990 roku. Były to pierwsze wolne wybory w Europie Środkowo-Wschodniej.

 

Przemiany ustrojowe na Węgrzech przebiegały zatem inaczej niż w Polsce, były bowiem bardziej zdecydowane. Następowały jedna chronologicznie później niż w naszym kraju.

 

Warte obejrzenia

« Sierpień 2016 »
Pon Wto Śro Czw Pią Sob Nie
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31        

Wiadomości z regionu