W grudniu 1918 roku, mimo formalnego odzyskania przez Polskę niepodległości miesiąc wcześniej, Wielkopolska i Kujawy znajdowały się nadal pod okupacją niemiecką. W dniu 26 grudnia przez Inowrocław do Poznania jechał Ignacy Jan Paderewski. Przy torach kolejowych zebrały się tłumy inowrocławian, którzy wiwatowali na cześć Paderewskiego oraz odśpiewali Mazurka Dąbrowskiego.
Przybycie Paderewskiego do Poznania Polacy zamieszkujący to miasto przybyli z entuzjazmem, co bardzo drażniło Niemców. Z tego powodu dzień później doszło do zamieszek, które historycy określają jaką początek Powstania Wielkopolskiego.
Niewiele zabrakło jednak, aby Ignacy Paderewski do Poznania nie dotarł, gdyż niemieccy żołnierzy w Rogoźnie otrzymali zadanie zawrócenia pociągu. Nie udało się im jednak to między innymi z powodu towarzyszenia Paderewskiemu przez francuskich dyplomatów.
Powstanie dość szybko swoim zasięgiem objęło Kujawy. 6 stycznia 1919 roku kpt. Paweł Cyms dowodził siłami powstańców, którzy zajęli Inowrocław. Wcześniej pod dowództwem Cymsa powstańcy zajęli Janikowo i Kruszwicę.
Powrót dowódcy
Przed tegorocznymi świętami w Bystrej na Śląsku miała miejsce ekshumacja szczątek kpt. Cymsa. Jutro powróci on do Inowrocławia, Kruszwicy i Janikowa, by ostatecznie spocząć w Akropolu Zasłużonych w Gnieźnie, mieście z którym przez dużą część lata był związany.
O godzinie 11:00 w inowrocławskiej bazylice odbędzie się uroczystość religijno-patriotyczna nad szczątkami kpt. Pawła Cymsa. Później uroczystości przeniosą się pod pomnik poświęcony Powstańcom Wielkopolskim.
Zapraszamy do śledzenia naszego specjalnego serwisu poświęconemu historii Powstania Wielkopolskiego – www.powstanie.zkujaw.pl