O godzinie 7:00 dnia 20 stycznia 1920 roku wjechała do Bydgoszczy pierwsza lokomotywa z kierunku Inowrocławia po całorocznym wstrzymaniu ruchu (Inowrocław znajdował się pod administracją polską, zaś Bydgoszcz niemiecką). Pociąg był udekorowany w polskie barwy narodowe. W ten sposób kolejarze chcieli wyrazić swój patriotyzm.
Od samego rana w Bydgoszczy miało miejsce wielkie poruszenie. Miasto udekorowane a barwy biało-czerwone oczekiwało polskich żołnierzy.
Tego samego dnia miała miejsce ewakuacja sił niemieckich. Dla Niemców był to na pewno dzień smutny, ale w kierunku zachodnim maszerowali z bronią w ręku, gdyż pozwolono im w sposób honorowy jak na żołnierzy przystało ruszyć do Prus.
Polskich żołnierzy na Starym Rynku witano chlebem i solą. Ten dzień traktowano jako wielkie święto narodowe.
Oto dzień, który uczynił Pan! Jak świat chrześcijański przez dziewiętnaście wieków obchodził i na wieki obchodzić będzie Dzień Zmartwychwstania Pańskiego, tak naród naród polski obchodzić będzie święto zmartwychwstania Polski – mówił na Starym Rynku ks. dziekan Tyrakowski z Mąkowarska.
Dwa dni później, 22 stycznia do Bydgoszczy przyjechał pociągiem gen. Józef Dowbor-Muśnicki, głównodowodzący siłami wielkopolski.
Mimo, iż przez długie lat ludność polska była w Bydgoszczy prześladowana przez Niemców, niekiedy dochodziło nawet do brutalnych pobić, to odwetu nie było.
Dnia 19 stycznia pod wieczór miało miejsce w ratuszu spotkanie niemieckich przedstawicieli władz miasta i przedstawicieli ludności polskiej. Burmistrz Hugo Wolff zapewnił w imieniu Niemców, że miejscowa ludność niemiecka chce nadal służyć Bydgoszczy. W odpowiedzi Jan Maciaczek zadeklarował wolę współpracy. W czasie tego spotkania burmistrz Wolff przekazał symbolicznie zwierzchnictwo nad miastem Maciaszkowi. Niemieccy woźni usunęli z gabinetu prezydenta miasta portret pruskiego króla Fryderyka II. Polacy zachowali się zatem wobec Niemców po rycersku. Niestety 19 lat później, gdy Niemcy wrócili do Bydgoszczy, Polaków potrakotwali brutalnością i brakiem poszanowania ich godności.
Wydarzenia z 20 stycznia 1920 roku były wypełnieniem zapisów Traktatu Wersalskiego, który został zawarty jako ostateczny pokój kończący I wojnę światową w czerwcu 1919 roku.
Publikacja oparta o pracę zbiorczą ,,Bydgoszcz 1920-1930 – Dziesięć lat pracy twórczej”. Powyższy tekst opublikowany po raz pierwszy na łamach portalu PopieramBydgoszcz.pl
