Poczytajcie o naszych posłach w II Rzeczypospolitej



Fot: Narodowe Archiwum Cyfrowe

W ubiegłym roku powstawało dzieło przybliżające bydgoszczanom informacje o tym, kto ich reprezentował w II Rzeczypospolitej. Można zauważyć, iż posłów znających lokalną specyfikę było jak na lekarstwo, dość często bowiem mieliśmy ,,spadochroniarzy” z Poznania. Opis Sejmu Ustawodawczego i V kadencji Sejmu II RP dostępny jest na łamach PopieramBydgoszcz.pl.

Wybory do Sejmu odbyły się 5 listopada 1922 roku, w których wybrano 444 posłów. Tydzień później natomiast Polacy wybrali 111 senatorów. W obu wyborach zastosowano ordynacje proporcjonalną podobną do obecnie stosowanej, z małą tylko różnicą, że poza listami w okręgach wyborczych, funkcjonowały też listy ogólnokrajowe. Te wybory wygrały stronnictwa narodowe i ludowe, mandaty zdobywali także przedstawiciele mniejszości narodowych – głównie niemieckiej i żydowskiej. Najwięcej posłów liczył Chrześcijański Związek Jedności Narodowej – 169.

 

Bezpośrednio w okręgach wyborczych wybrano 372 posłów. Bydgoszcz wraz z powiatami: inowrocławskim. Szubińskim, wyrzyskim, strzeleńskim tworzyła okręg nr 32, w którym wybrano 6 parlamentarzystów. Udział w wyborach wzięło 163.819 wyborców ( frekwencja ponad 86%). Wygrała lista nr 8 Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej z poparciem ponad 77 tys. wyborców, która uzyskała 3 mandaty. Posłami zostali: związany z Poznaniem Edmund Bigoński, który zasiadał także w Sejmie Ustawodawczym; księgarz z Poznania Karol Rzepecki; ziemianin spod Gniezna Leon Zółtowski.

 

Z poparciem ponad 44 tys. głosów 2 mandaty uzyskała Narodowa Partia Robotnicza. Pierwszy objął ślusarz z Poznania Władysław Herz, drugi zaś Jan Faustyniak – górnik z Bydgoszczy. Jeden mandat przypadł liście nr 16 Bloku Mniejszości Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej, dla Niemca Kruta Graebe, który był byłym wojskowym.

 

Z listy państwowej mandat uzyskał ponadto zamieszkały w Bydgoszczy Artur Pankratz, członek Zjednoczenia Niemieckiego. W latach 1914-1918 służył on w armii niemieckiej, wcześniej był także bydgoskim radnym. Autor publikacji w pismach socjalistycznych.

W praktyce zatem jedynym typowym przedstawicielem Polaków z Bydgoszczy w Sejmie I kadencji był Jan Faustyniak, który nie był rdzennym bydgoszczaninem. Urodził się on w maju 1879 roku w Kościuszkowie. Wydawał wraz z Janem Brejskim ,,Wiarusa Polskiego”, czasopismo Polaków w Niemczech. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości działał na rzecz mniejszości polskiej w Niemczech. Doprowadził do powstania polskiego konsulatu w Essen. Z publikacji Tadeusza Rzepeckiego dowiadujemy się, że w 1920 roku prowadził agitację w Niemczech na rzecz przewiezienia polskiemu wojsku amunicji, która była potrzebna w wojnie z bolszewikami. W 1922 roku zamieszkał w Bydgoszczy. Po raz pierwszy posłem został wybrany 5 listopada 1922 roku, następnie mandat uzyskał także w II i III kadencji, stąd też swoją przygodę parlamentarną zakończył dopiero w 1935 roku, po czym wycofał się z życia publicznego. Jan Faustyniak zmarł w 1972 roku. W bazie sejmowej znajdujemy jego interpelacje do Ministra Sprawiedliwości w sprawie przestępstw służbowych w domu karnym w Koronowie.

 

Zapraszamy do Parlamentarium serwisu PopieramBydgoszcz.pl

 

Obecnie opracowywane są publikacje poświęcone parlamentowi PRL.