Od kilku tygodni OpenAi udostępniło (co prawda odpłatnie) najnowszy model swojej sztucznej inteligencji GPT-4, który robi wrażenie gdy poprosimy o rozwiązanie skomplikowanego zadania matematycznego, poza wynikiem otrzymamy bowiem pełne obliczenia, co z kolei może budzić obawy wobec tego, czy uczniowie oraz studenci nie będą z wykorzystaniem AI oszukiwali. GPT-4 jako narzędzie w poszukiwaniu wiedzy to jednak niezbyt udane rozwiązanie.
Wrażenie mogą robić też umiejętności językowe GPT-4, jeżeli chodzi o przeredagowanie tekstu, napisanie wiersza, to wygląda to dobrze. Problem jednak już dotyczy rzetelności danych na których opiera się GPT-4.
Kto reprezentował Bydgoszcz w parlamencie w 1900 roku?
Chcąc sprawdzić jak sobie poradzić AI z pozyskiwaniem danych zadałem właśnie takie pytanie, na które odpowiedź mogłaby pomóc dziennikarzowi przygotować publikację historyczną. Akurat dzieje bydgoskiego parlamentaryzmu wchodzą w moje zainteresowania, stąd też łatwo byłoby mi zweryfikować rzetelność.
GPT-4 poinformował mnie:
W 1900 roku reprezentantem Bydgoszczy w Reichstagu był niemiecki polityk Hermann von Wissmann (1853-1905). Wissmann był członkiem Niemieckiej Partii Konserwatywnej (Deutschkonservative Partei) i reprezentował okręg wyborczy Bydgoszcz (Bromberg) w Reichstagu. Wcześniej był również znanym podróżnikiem i administratorem kolonialnym, służąc jako gubernator Niemieckiej Afryki Wschodniej.
Pozwoliłem sobie kolorem zielonym wskazać fragmenty odpowiadające prawdzie, natomiast czerwonym ewidentne przekłamania. Prawdą jest, że Wissman był administratorem kolonialnym w Afryce, ale Bydgoszczy nigdy w parlamencie nie reprezentował, nie mam wiedzy o tym czy zasiadł kiedykolwiek w parlamencie, ale na pewno nie w 1900 roku. W latach 1898-1903 Bydgoszcz reprezentował Christoph von Triedmann, który związany był z Niemiecką Partią Rzeszy. Ta formacja miała co prawda odcień konserwatywny, ale nie był on kandydatem Niemieckiej Partii Konserwatywnej jak wskazuje AI.
Dopytajmy jednak o to jak wygląda system wyborczy: Ile było okręgów w rejencji bydgoskiej i kto zdobył tam mandaty?
W 1900 roku rejencja bydgoska (Regierungsbezirk Bromberg) była jednym z rejencji w prowincji Prusy Zachodnie (Provinz Westpreußen) Cesarstwa Niemieckiego. Rejencja bydgoska obejmowała kilka okręgów wyborczych, jednakże informacje o liczbie okręgów oraz wybranych kandydatach są ograniczone i niepełne.
Rzeczywistość:
Rejencja bydgoska nie była częścią Prus Zachodnich, ale Prowincji Poznańskiej. Było w niej 5 okręgów jednomandatowych, co ciekawe w trzech z nich mandaty zdobyli Polacy.
Czy radny może być jednocześnie ławnikiem w sądzie?
Z historią jak widać wygląda słabo, wróćmy zatem do czasów współczesnych i zapytajmy, czy będąc ławnikiem w sądzie można być jednocześnie radnym? Zanim pojawi się to pytanie należy zapytać GPT-4 czy zna polskie prawo:
Jako sztuczna inteligencja, posiadam wiedzę na temat polskiego prawa, jednakże moja wiedza jest ograniczona do tego, co zostało mi wprowadzone podczas treningu, który zakończył się we wrześniu 2021 roku.
Z racji tego, że aspekt o który pytam, nie zmieniał się po 2021 roku, można zapytać o tę kwestię.
Zgodnie z polskim prawem, nie ma bezwzględnego zakazu łączenia funkcji radnego z funkcją ławnika w sądzie. Jednakże warto zwrócić uwagę na dwa istotne aspekty tego zagadnienia.
Po pierwsze, ławnik, podobnie jak sędzia, powinien być niezawisły i niezależny w swoim orzekaniu. Jeżeli pełnienie funkcji radnego może wpłynąć na niezawisłość i niezależność ławnika w jakiejkolwiek sprawie, powinien się on wyłączyć z orzekania w tej sprawie.
Po drugie, istnieją pewne ograniczenia dotyczące łączenia niektórych funkcji publicznych. Na przykład, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, radny nie może być jednocześnie pracownikiem gminy ani pełnić funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych gminy. Choć to nie dotyczy bezpośrednio funkcji ławnika, warto wziąć pod uwagę ewentualne konflikty interesów, które mogą wyniknąć z pełnienia obu funkcji.
Temat łączenia funkcji ławnika i radnego powinien być znany naszym stałym czytelnikom, bowiem kilka lat temu pojawił się taki problem w Radzie Miejskiej Inowrocławia, w rezultacie najpierw Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy pozbawił dwójkę inowrocławskich radnych mandatów, a później po odwołaniu to stanowisko podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny. Zostaliśmy zatem wprowadzenia znowu w błąd przez AI.
Nie znam się to się nie wypowiadam
Co rzuca się w oczy przy korzystaniu z tego narzędzia, że GPT-4 stara się za wszelką cenę odpowiedzieć na pytanie, zamiast poinformować odbiorcę wprost, że nie zna odpowiedzi. Zamiast tego mamy w praktyce zgadywanie.
Zróbmy na koniec coś praktycznego
Na wielu portalach dominują publikacje policyjne, informacja o wypadku lub zatrzymaniu kogoś z narkotykami wymaga niewielkiego wysiłku w przeredagowaniu informacji ze strony policji, a często pozwala podbić oglądalność. Czemu zatem nie poprosić AI o przeredagowanie, aby potem wkleić gotowca.
Przeredaguj tekst: https://bydgoszcz.policja.gov.pl/kb1/informacje/wiadomosci/135024,Kierujacy-pod-wplywem-marihuany-zatrzymany-przez-policjantow-ruchu-drogowego.html
Mija 30 sekund i mamy gotowy tekst:
Tytuł: Kierowca pod wpływem marihuany zatrzymany przez drogówkę
W Bydgoszczy policjanci z Wydziału Ruchu Drogowego zatrzymali kierowcę, który prowadził pojazd pod wpływem marihuany. 23-letni mężczyzna odpowie teraz przed sądem za swoje nieodpowiedzialne zachowanie.
W trakcie patrolu ulicami Bydgoszczy, funkcjonariusze z Wydziału Ruchu Drogowego zauważyli samochód marki Audi, którego kierujący zachowywał się podejrzanie. Postanowili więc zatrzymać pojazd do kontroli drogowej. Okazało się, że 23-letni kierowca miał w organizmie marihuanę, co potwierdziły przeprowadzone badania.
Mężczyzna został zatrzymany, a jego prawo jazdy zostało tymczasowo zawieszone. 23-latek stanie teraz przed sądem, gdzie odpowie za kierowanie pojazdem w stanie wpływu środków odurzających. Za to przestępstwo grozi kara do 2 lat pozbawienia wolności. Policja przypomina, że prowadzenie pojazdu pod wpływem narkotyków jest nie tylko nielegalne, ale także nieodpowiedzialne i stwarza zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego.
Nie wygląda to źle, nawet nie trzeba nanosić drobnych korekt.
