W ostatnich miesiącach na znaczeniu w Unii Europejskiej zyskuje na znaczeniu Grupa Wyszehradzka tworzona przez Polskę, Czechy, Słowację i Węgry, skrótowo określana jako V4. Jest to grupa nieformalna, której naturalnym liderem z racji swojego potencjału jest Polska. Warto przyjrzeć się jednak temu, skąd się ta nazwa w ogóle wzięła.
Chodzi tutaj oczywiście o miasto na północnych Węgrzech – Wyszehrad (węg. Visegrád) położone ok. 35 km od Budapesztu. Obecnie liczy ono niecałe 2 tys. mieszkańców. Ma ono jednak dość długą historię, również jeżeli chodzi o budowanie dyplomatycznych relacji polsko-węgierskich.
Wzmianki na temat losów Wyszehradu sięgają czasów rzymskich, gdyż ta lokalizacja miała dogodne warunki geograficzne w znaczeniu obronnym. Stąd też Rzymianie zbudowali na wzgórzu twierdzę graniczną. Od IX wieku miasto było władane już przez Madziarów. W połowie XIII wieku ,po najazdach mongolskich, węgierski król Bela IV zbudował w Wyszehradzie cytadelę. Obecnie jest ona największą atrakcją turystyczną tego historycznego miasta. Od XIV do XVI wieku Wyszehrad pełnił funkcję stołeczną. Wtedy po najeździe tureckim miasto zostało zniszczone. Ponownie prawa miejskie Wyszehrad uzyskał dopiero w 2000 roku.
W latach 1335 i 1338 miały miejsce zjazdy wyszehradzkie, w których udział wzięli władcy: Polski, Czech i Węgier. Właśnie ta tradycja sprawiła, iż w obecnych czasach to miasto jest symbolem współpracy narodów Europy Środkowej. 15 lutego 1991 roku w Wyszehradzie spotkali się prezydenci: Polski Lech Wałęsa, Czechosłowacji Vaclav Havel i Węgier József Antail, co było początkiem współpracy w ramach tzw. trójkąta wyszehradzkiego. Dzisiaj znaczenie miasta Wyszehradu jest bardziej symbolicznie, gdyż ważniejsze spotkania przejęły stolice państwowe, choć funkcjonuje niepisana tradycja, iż w Wyszehradzie przywódcy państw powinni się raz w roku spotkać.
W V4 funkcjonuje rotacyjne przewodnictwo. Do 30 czerwca grupie przewodniczą Czesi. Jedyną formalną instytucją powołaną w ramach współpracy jest Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki utworzony w 2000 roku. Jego siedziba mieści się w stolicy Słowacji Bratysławie. Zajmuje się ona finansowaniem współpracy państw V4 na rzecz rozwoju i wzajemnej promocji.
