Dzisiaj Pomnik Walki i Męczeństwa jest jednym z wyraźniejszych elementów na płycie Starego Rynku, przez 38 lat pomnikowi towarzyszył szaniec, który decyzją prezydenta Konstantego Dombrowicza w 2007 roku przeniesiono na Wyżyny, tam jednak niestety ulega degradacji.
Szaniec liczył 26 metrów, przedstawiał nazwy miejscowości, w których dochodziło do niemieckich morderstw na mieszkańcach dawnego województwa bydgoskiego. Szaniec zaprojektował architekt Jerzy Winiecki. W sierpniu 2007 roku szaniec został przetransportowany na teren parafii Sanktuarium Nowych Męczenników w Bydgoszczy.
Ostatnie lata to informacje na temat szańca mówiące o tym, że z jednej strony ulega naturalnej degradacji, ale z drugiej słyszymy o porozrzucanych butelkach, niedopałkach po papierosach, a nawet odchodach, co pokazuje, że również mamy elementy związane z wandalizmem.
Urząd Miasta w ostatnich dniach złożył zapytanie ofertowe w sprawie przeprowadzenia renowacji szańca – Renowacja będzie polegała na usunięciu metodą chemiczną mikroflory z powierzchni kamiennych oraz oczyszczeniu powierzchni metodą ścierną, suchą – napisano w specyfikacji zamówienia.
Jest plan zakończenia prac renowacyjnych do końca listopada.
