W styczniu przypadnie 25-lecie istnienia Województwa Kujawsko-Pomorskiego, można powiedzieć to już ćwierćwieku, ale to niewiele jak spojrzymy na okres funkcjonowania Województwa Inowrocławskiego, które powstało w XIV wieku i funkcjonowało do momentu I rozbioru Polski w 1772 roku, to około 400 lat. Warto znać jak wyglądał podział administracyjny w okresie I Rzeczypospolitej.
Województwo Inowrocławskie było jednym z najmniejszych w kraju, jego powierzchnia to niecałe 3 tys. metrów kwadratowych, to około sześciokrotnie mniej niż dzisiejsze Województwo Kujawsko-Pomorskie. Na koniec XVIII wieku jego populację szacowano na ponad 51,5 tys. mieszkańców, to siedem razy mniej od mieszkańców dzisiejszej Bydgoszczy.
Tak prezentowało się województwo w XVIII wieku:
Mapa opracowana przez Polską Akademię Nauk
Najważniejszym ośrodkiem był wówczas Inowrocław, który był stolicą województwa oraz jednocześnie powiatu inowrocławskiego. Ówczesny powiat inowrocławski znacząco różnił się od dzisiejszego bowiem podchodził prawie pod sam Toruń, jednocześnie dzisiejsza jego południowa część z Kruszwicą była częścią innego województwa brzeskiego. Kruszwica była natomiast w nim stolicą powiatu kruszwickiego, którego częścią było Strzelno.
Na północy województwa inowrocławskiego funkcjonował powiat bydgoski ze stolicą w Bydgoszczy, która choć nie była stolicą województwa, to był to największy ośrodek województwa. Statusy miast mieli: Koronowo i Pakość. Za miasteczka uznawano dzisiejsze: Solec Kujawski, Fordon, Gniewkowo, Podgórze i Służewo.
Sąsiedzi
Województwo Inowrocławskie sąsiadowało z Ziemią Dobrzyńską (stolica dzisiejszy Golub-Dobrzyń), z dużym województwem kaliskim, które obejmowało obszar aż po dzisiejszy kamień krajeński (z ważniejszych dzisiejszych miast kujawsko-pomorskiego znajdowały się w nim: Sępólno Krajeńskie, Nakło, Mrocza, Szubin, Kcynia, Żnin, Barcin, województwem pomorskim ze stolicą w Gdańsku (w jego skład wchodziło m.in. Świecie i Tuchola, wspomnianym Brzeskim i województwem chełmińskim ze stolicą w Chelmnie. Toruń leżący w powiecie chełmińskim nie miał nawet statusu powiatowego.
Kluczowym sąsiadem była Ziemia Dobrzyńska składająca się z trzech powiatów: dobrzyńskiego, lipnowskiego oraz rypińskiego. Województwo Inowrocławskie oraz Ziemia Dobrzyńska razem w Radziejowie odbywały Sejmiki. Radziejów leżał na terenie Województwa Brzeskiego, zatem sejmiki obradowały w innym województwie. Województwo Inowrocławskie posiadało dwóch senatorów większych którymi byli wojewoda i kasztelan inowrocławski oraz senatora mniejszego którym był zwyczajowo kasztelan bydgoski.
Województwo Kaliskie (północna część):
