Byszewo – Zanim powstało Koronowo

Byszewo – Zanim powstało Koronowo

Byszewo to dzisiaj wieś położona o 10 km na zachód od Koronowa zamieszkała przez niecałe dwie setki mieszkańców. W 1286 roku Byszewo uzyskało prawa miejskie, niedługo po Kcyni – mogło zatem stać się jednym z najstarszych miast w naszym regionie. Po kilkunastu latach Byszewo zostało jednak zdegradowane do bycia wsią – co miało związek z najazdem Krzyżaków.

Byszewo na znaczeniu zyskało w XVIII wieku po tym jak książę Kazimierz Kujawski związany z Inowrocławiem zdecydował się ufundować klasztor zakonowi Cystersów. Przybycie Cystersów przyniosło dynamiczny rozwój Byszewa i przyznanie praw miejskich. W tym samym roku zostało ono najechane jednak przez Krzyżaków, którzy zniszczyli klasztor. Cystersi wówczas zdecydowali się odbudować klasztor, ale 10 km na wschód – wokół Klasztoru Korony Marii powstało nowe miasto, dzisiejsze Koronowo.

Matka Boża Królowa Krajny

W 1300 roku Byszewo utraciło prawa miejskie, a rolę wiodącą przejęło Koronowo. Za czasów cysterskich w Byszewie powstał kult Matki Bożej Królowej Krajny, co doprowadziło do powstania obrazu – jednego z najstarszych wizerunków Matki Bożej w Polsce. Obraz najprawdopodobniej powstał w XV wieku, ale są głosy mówiące też o XIII. Nie zachowały się informacje o dokładnych okolicznościach jego powstania W XVII wieku obraz według legendy odnaleziono na jeziorze – najprawdopodobniej w czasie jednej z wojen obawiano się jego zniszczenia lub zrabowania, dlatego ukryto go w koszu na jeziorze, wśród trzcin.

Obraz będący do dzisiaj celem pielgrzymek mieści się w kościele pw. Świętej Trójcy, a jego kopia umiejscowiona została na jeziorze, co nawiązuje do okoliczności odnalezienia obrazu. Po zburzeniu klasztoru przez Krzyżaków, kościół odbudowano dopiero na przełomie XV i XVI wieku. Z powodu poważnego pożaru nie zachował się do dzisiaj – dzisiejsza parafia pw. Świętej Trójcy powstała na bazie spalonej świątyni.