Tak Bydgoszcz świętowała 10 lat wolności



19 stycznia 1930 roku Bydgoszcz świętowała dziesięciolecie wolności, którą uzyskała dzięki  ustaleniom Traktatu Wersalskiego. Wojsko polskie co prawda wkroczyło do Bydgoszczy 20 stycznia 1920 roku, ale już dzień wcześniej Niemcy przekazali Polakom władze nad miastem.

 

Tego dnia pod pomnikiem nieznanego Powstańca Wielkopolskiego (dzisiejsze Rondo Bernardyńskie) odbyło się uroczyste złożenie kwiatów. Mimo, że powstanie bezpośrednio na terenie Bydgoszczy się nie odbywało, to cieszyło się w grodzie Kazimierza Wielkiego wielkim kultem. Wszyscy sobie zdawali bowiem sprawę, jakie miało ono znaczenie dla odzyskania przez Bydgoszcz wolności.

 

W południe w sali sesyjnej magistratu rozpoczęło się uroczyste posiedzenie, na którym Rada Miejska jednogłośnie uznała doktora Jana Biziela Honorowym Obywatelem Miasta Bydgoszczy. Huragan Oklasków potwierdzających jednomyślną uchwałę Rady Miejskiej był jednocześnie wyraźnym znakiem głębokiego hołdu i miłości do tego zacnego i niezmordowanego pracownika narodowego – czytam w wydaniu z dnia 21 stycznia 1930 Gazety Bydgoskiej.

 

Redaktor tej gazety wystąpienie doktora Biziela opisał następująco – Głosem wzruszonym poprze łzy, które również cisnęły się na oczy niejednego z uczestników tego uroczystego posiedzenia, dziękował za zaszczytne odznaczenie. I zgodnie z zasadniczą cechą jego charakteru – skromnością, tłumaczył, że zasług żadnych nie położył, że przyjmuje ten dyplom obywatela honorowego, bo nie chce się sprzeciwiać woli reprezentantów miasta, którzy w jego osobie , jako byłego prezesa Rady Ludowej, chcą widocznie uczcić istotnie wielką pracę dokonaną wspólnym wysiłkiem całej Rady Ludowej i całego polskiego społeczeństwa w Bydgoszczy.

 

Odpowiedzią na te wystąpienie były oklaski oraz okrzyk – Niech żyje.

 

 Uroczystość ta była transmitowana zarówno na Stary Rynek, gdzie zebrał się tłum bydgoszczan, jak i dla słuchaczy Radia Poznańskiego.

 

Uroczystości przed ratuszem

Kolejną częścią obchodów były wydarzenia na Starym Rynku, gdzie znajdowały się tysiące bydgoszczan oraz żołnierze wojska polskiego pod dowództwem generała Thommee. Generał wydał wówczas rozkaz –  Na cześć Bydgoszczy prezentuj broń. Po uroczystych przemówieniach rozpoczęła się defilada ulicami Bydgoszczy, która trwała 2 godziny. Ulice będące na jego trasie były bogato zdobione w barwach narodowych.

 

Treść wiersza zacytowanego w dniu 19 stycznia 1930 roku w homilii przez księdza dr Kolipińskiego:

 

Czekalim długo cię;

Pytali rannych zórz;

Czy przyjdzie w białej szacie;

W diademie z białych róż?

A jedno ciche rano

Ktoś rzucił cudną wieść;

Już pęta rozerwano –

Swobodnej Matce Cześć!

Na cztery świata strony

Rozgłosił złoty róg;

Niech będzie pochwalony

Nasz Ojciec, Pan i Bóg…

 

Te słowa wieszcza miały się pojawić 20 stycznia 1920 roku, na widok wkraczających wojsk polskich.