96 lat temu podpisy Dmowskiego i Paderewskiego przywróciły Bydgoszcz Polsce

Dzisiaj mija 96-ta rocznica podpisania pod Paryżem Traktatu Wersalskiego, ostatecznego pokoju po I wojnie światowej. Regulował on m.in. przyszłą granicę polsko-niemiecką i na jego mocy pół roku później – 20 stycznia 1920 roku Polacy przejęli zwierzchność nad Bydgoszczą.

11 listopada 1918 roku Polska ogłasza oficjalnie swoją niepodległość. Przybyły do Warszawy Józef Piłsudski przejmuje zwierzchnictwo nad odradzającym się państwem. Dużą niepewnością cały czas się staje kwestia granicy zachodniej pomiędzy Polską i Niemcami.

 

27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybucha Powstanie Wielkopolskie, które dość szybko obejmuje Kujawy. Powstańcy odnoszą wiele zwycięstw, w pierwszych dniach stycznia 1919 roku zdobyty zostaje Inowrocław. Powstanie wspiera wielu bydgoszczan, w tym mieście działają też nielegalne polskie szpitale. W jednym z budynków przy ul. Długiej dr Jan Biziel operował w warunkach polowych rannych powstańców.

 

W lutym 1919 roku w Trewirze zostaje zawarte zawieszenie broni, które uznaje polskie panowanie nad większością terenów zdobytych przez powstańców. Pod niemieckim panowanie znajduje się jednak nadal Bydgoszcz. W Paryżu rozpoczynają się rozmowy pokojowe w których Polskę reprezentuje Ignacy Jan Paderewski i Roman Dmowski.

 

Fragment Traktatu Wersalskiego poświęcony polskim granicom zachodnim:

 

Kontrowersje

Traktat Wersalski nie był idealnym dokumentem. Z jednej strony dawał on bowiem uprzywilejowaną pozycję mniejszości niemieckiej w Polsce, z drugiej natomiast takich praw nie mieli Polacy w Niemczech. Polsce nie udało się uzyskać Gdańska, który stał się wolnym miastem. Zdaniem francuskiego marszałka Ferdinanda Focha ten pokój nie zabezpieczał Europy przed zagrożeniem ze strony Niemiec. Jego przewidywania się sprawdziły, gdyż 20 lat później Adolf Hitler rozpoczął II wojnę światową.