Laudacja poświęcona Elenorze Harendarskiej



W środę odbyła się uroczysta sesja Rady Miasta Bydgoszczy, w czasie której do grona Honorowych Obywatelii Bydgoszczy dołączyła Eleonora Harendalska. Laudację na jej cześć wygłosił wiceprzewodniczacy Rady Miasta Jan Szopiński. Prezentujemy treść całego jego wystąpienia, które przedstawia dokonania Honorowej Obywatelki Bydgoszczy.

Pani dyrektor ELEONORA HARENDARSKA jest absolwentka Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego niewątpliwie jest przykładem menadżera kultury, który od przeszło ćwierć wieku wzorowo kieruje – jako doświadczony administrator i profesjonalna muzykolog – instytucją muzyczną, zaliczaną do wiodących w Polsce.

 

Od początku swej pracy zawodowej związana jest z bydgoską Filharmonią, gdzie powierzono jej obowiązki związane z przygotowaniem pierwszej oraz kolejnych edycji Międzynarodowego Festiwalu i Kongresu Muzykologicznego Musica Antiqua Europae Orientalis. Od 1979 kierownik artystyczny Bydgoskich Festiwali Muzycznych. W 1989 powołana na stanowisko zastępcy dyrektora Filharmonii Pomorskiej do spraw Bydgoskich Festiwali Muzycznych, w 1990 – na stanowisko dyrektora artystycznego, w 1991 – dyrektora naczelnego i artystycznego Filharmonii Pomorskiej. W ciągu swej wieloletniej pracy E. Harendarska systematycznie buduje europejski wizerunek Filharmonii Pomorskiej, której nadano tytuł Ambasadora Kultury, oraz położyła wiele zasług w rozwój kultury muzycznej Bydgoszczy i Regionu, do najcenniejszych zalicza się:

 – wkład w tworzenie i umacnianie europejskiej formacji i poziomu artystycznego Filharmonii bydgoskiej zwłaszcza poprzez organizację uznanych w świecie imprez muzycznych i naukowych, jak Międzynarodowe Festiwale oraz Kongresy Muzykologiczne i Słowianoznawcze Musica Antiqua EuropaeOrientalis oraz Bydgoskie Festiwale Muzyczne, od 1992 odbywające się pod hasłem „Integracja Europy w muzyce”. Olbrzymi dorobek artystyczny i naukowy międzynarodowych festiwali zawiera setki koncertów, przeszło 600 referatów pomieszczonych w kilkunastu tomach „Musica Antiqua Europae Orientalis”, Acta Scientifice Congressus, ”Acta Musicologica i „Acta Slavica”, o które zabiegały najpoważniejsze ośrodki naukowe i uniwersyteckie nie tylko w Europie. Filharmonia Pomorska jest jedyną filharmonią w Polsce, która oprócz działalności artystycznej prowadzi działalność naukową w postaci kongresów muzykologicznych oraz słowianoznawczych. Mimo iż runął podział świata i Wschód ma już dostęp do badań i osiągnięć Zachodu, Kongresy MAEO nie przestały być interesującym miejscem spotkań naukowych dotyczących muzyki kultywowanej w różnych obrządkach religii chrześcijańskiej – wschodnich i zachodnich. Bydgoskie Festiwale Muzyczne są jedna z najstarszych imprez tego typu w Polsce i ich ranga, znaczenie oraz osiągnięcia w kraju i za granicą uzasadniają potrzebę kontynuacji tych przedsięwzięć, które są ważną promocyjną wizytówką regionu w świecie i wpisują się w proces integracyjny Europy. Na BFM występowali najwyższej klasy artyści, soliści i dyrygenci, zespoły kameralne, chóry, orkiestry symfoniczne z Polski i różnych stron świata. Stałymi gośćmi festiwalowymi były renomowane polskie zespoły i Chór i Orkiestra Filharmonii Narodowej z Warszawy, Sinfonia Varsovia, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach czy Filharmonii Krakowskiej i Wrocławskiej. Przez przeszło pół wieku działalności BFM i MAEO; w annałach festiwalowych zapisały się nazwiska najwybitniejszych osobistości polskiej muzyki, jak dyrygenci-kompozytorzy Krzysztof Penderecki i Henryk Mikołaj Górecki, których wiele utworów było wykonywanych w czasie ostatnich lat. Ponadto na długiej liście wielkich artystów i zespołów świata znajdują się m.in. mistrzowie batuty: Paul Esswodd, Gabriel Chmura, Antoni Wit, Jerzy Maksymiuk, Baruh Finkelshtein, główny kantor Synagogi w Moskwie i Sankt Petersburgu, skrzypce: Nigel Kennedy Konstanty Andrzej Kulka, Krzysztof Jakowicz, Arto Noras, wiolonczela (Finlandia), wirtuozi młodszej generacji, jak Patrycja Piekutowska, skrzypce; Krzysztof Jabłoński, fortepian, Tomasz Strahl, wiolonczela, Krzysztof Bąkowski, skrzypce, Anna Górecka, fortepian. Wspomnieć należy także o znakomitych zespołach, jak: Orkiestra Symfoniczna Radia BBC, Scottish Chamber Orchestra, Collegium Vocale Gent, The King’s Singers, The Tallis Scholars, Westminster Abbey Choir, Academy of St. Martin in the Fields, , Bizantyjski Chór Konserwatorium Narodowego w Atenach i ostatnimi laty: Zespół L’ARPEGGIATA (Francja) i Christina Pluhar, SOFIJSKI CHÓR CHŁOPIĘCY (Bułgaria, CHÓR MNICHÓW Z MONASTYRU WAŁAAM (Rosja), Chór Chłopięco-Męski ESCOLANIA DE MONTSERRAT (Hiszpania), PHILIP PICKETT AND THE MUSICIANS OF THE GLOBE (WIELKA BRYTANIA), Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis, Chór Ławry Troicko-Siergijewskiej (Siergijew Posad, Rosja),Zespół muzyki dawnej Arte dei Suonatori (Martin Gester, dyrygent),Paco Peňa Flamenco Dance Company,Cappella Chasydzka – Moskiewski Męski Chór Żydowski, Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu, Orkiestra Kameralna Polskiego Radia AMADEUS z Agnieszka Duczmal.

 

W czasie ostatnich sezonów artystycznych, dzięki usilnym zabiegom pani Dyrektor Filharmonia bydgoska miała także zaszczyt gościć takich słynnych solistów, jak: pianiści – Dang Thai Son, Krystiana Zimermann,Piotr Anderszewski, Nelson Goerner, Garrick Ohlsson, Ivo Pogorelić, Aleksiej Sułtanow, skrzypkowie – Sarah Chang, Wanda Wiłkomirska, Shlomo Mintz, wiolonczelista Henri Demarquette następnie słynna sopranistka Gwendolyn Bradley, flecista Michel Lethiec czy klawesynistka Elżbieta Chojnacka oraz wielce mistrzowie sztuki dyrygenckiej, jak Kazimierz Kord i Marc Minkowski z Francji;

 

przebijanie szlaku wiodącego Filharmonię bydgoską ku renomowanym, światowym estradom, czyli prezentacja największych pozycji ze światowej literatury muzycznej, współpraca z najwybitniejszymi artystami doby współczesnej oraz dbałość o wysoki poziom artystyczny i stały rozwój etatowych zespołów FP, które są zaliczane do czołowych w Polsce. Orkiestra Symfoniczna oraz Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis wielokrotnie gościły na najbardziej prestiżowych estradach i festiwalach w Polsce i za granicą. Z uznaniem krytyki i aplauzem publiczności spotkały się ich występy w Austrii (Musikverein). Brazylii, Czechach i na Słowacji, we Włoszech, w Danii, na Litwie, Francji, Niemczech (m.in. Filharmonia Berlińska), Hiszpanii, Szkocji, Szwajcarii, Rosji, na Cyprze, w Korei Płd. i na Węgrzech. Symfonicy w 2010 wzięli udział w koncercie inaugurującym Rok Chopina na Węgrzech, który był transmitowany na żywo, w czasie największej oglądalności, na wszystkie kontynenty przez węgierski kanał telewizji satelitarnej i internetowej DUNA TV oraz emitowany na antenie radia MR3 Bartók;  z okazji Polskiej Prezydencji UE w 2011 OSFP zaprezentowała się w Brukseli; kameraliści odbyli kilkutygodniowe tournée w Brazylii w 2010, 2011 i 2012, które objęło wiele koncertów, w 2014 wystąpili w Filharmonii Berlińskiej. Orkiestry mają na koncie nagrania wielu płyt, które uzyskały cenione nagrody fonograficzne; ostatnio z okazji jubileuszu 60-lecia FP zostały wydane 3 albumy, w tym Capelli Bydgostiensis z utworami Grażyny Bacewicz (Mariusz Smolij- dyrygent, Ewa Kupiec – fortepian) dla firmy Naxos, płyta zyskała bardzo pozytywne opinie zagranicznej krytyki;

 

– wielotorowe, intensywne działania edukacyjne i upowszechnieniowe w dziedzinie kultury muzycznej zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych oraz promujące kulturę Regionu w kraju i świecie; ostatnia innowacyjna, unikatowa na skalę kraju inicjatywa to organizowany od 2008 cykl koncertów „Od brzuszka do uszka maluszka” dedykowanych kobietom w ciąży, niemowlętom i małym dzieciom do 2 roku życia. Projekt „Od brzuszka do uszka maluszka” został dofinansowany w 2010 ze środków programu Edukacja + Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego; w ramach programu „kultura dla Seniora” rozwinęła się stała współpraca z Uniwersytetami III wieku w Regionie Kujawsko-Pomorskim; przystąpienie do akcji wspierających wielodzietne rodziny czyli „KARTA RODZINNA 3+” i KARTA DUŻEJ RODZINY; umożliwienie dostępu do Filharmonii, kultury wysokiej dzieciom i młodzieży z ubogich rodzin, pokrzywdzonych przez los poprzez współpracę z różnymi regionalnymi ośrodkami opiekuńczo-wychowawczymi;

 

 – zainicjowanie wielu ważnych wydarzeń artystycznych, naukowych i społecznych, jak np.: nawiązanie stałej, długoletniej współpracy z instytucjami kulturalnymi za granicą, m.in. blisko 40-letniej z Chórem Berliner Cappella oraz przeszło 15-letniej Chórami Singakdemie (Frankfurt), i nowo powstałe kontakty artystyczne z Filharmonią w Kaliningradzie; nawiązanie kontaktów i wspólna realizacja projektów z Europejskim CentrumMuzykiKrzysztofaPendereckiegow Lusławicach, Stowarzyszeniem Ludwiga van Beethovena Elżbiety Pendereckiej (Wielkanocne Festiwale Ludwiga van Beethovena); nawiązanie wieloletnich, owocnych kontaktów z najpoważniejszymi ośrodkami muzycznymi i uniwersyteckimi polskimi, w Europie, USA i Izraelu;

 

– popieranie artystów Regionu oraz rozwijanie i popularyzowanie ich twórczości, czyli stała, ścisła współpraca: z Państwowym Zespołem Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy, Akademią Muzyczną im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Chórem Akademickim Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Chórem Akademickim oraz Chórem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Chórem Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, Chórem „Astrolabium” Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu, Operą Nova w Bydgoszczy, Towarzystwem Muzycznym im. I. J. Paderewskiego w Bydgoszczy (Międzynarodowe Konkursy Pianistyczne im. I. J. Paderewskiego), Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum im. ks. dra W. Łęgi w Grudziądzu, Dworem Artusa w Toruniu, Pałacem w Lubostroniu, Urzędem Miejskim w Ciechocinku (cykl koncertów w Teatrze Letnim w Ciechocinku), Urzędem Miejskim, Fundacją im. Krzywdów i Bieńków i Parafią Świętej Jadwigi w Nieszawie (cykl „Koncertów na wodzie”), Urząd Miasta w Gniewkowie, Centrum Kultury i Sztuki w Sępólnie Krajeńskim, Ośrodek Chopinowski w Szafarni, Dom Kultury w Tucholi oraz współpraca z Hospicjum im. ks. J. Popiełuszki w Bydgoszczy, Domem Sue Ryder w Bydgoszczy, i in. ;

 

– odkrywanie unikatowych zabytków sakralnych Regionu jako miejsc koncertowych w celu prezentacji muzyki, w związku z czym systematyczna współpraca m.in. z parafiami w Toruniu, Chełmnie, Chełmży, Grudziądzu, Kościelcu, Koronowie, Kruszwicy, Strzelnie;

 

Pani dyrektor Eleonora Harendarska jest pomysłodawczynią Roku Paderewskiego, uroczystych obchodów rocznicy powrotu Bydgoszczy do Macierzy oraz celebrowania Międzynarodowego Dnia Muzyki, na wzór wieloletniej tradycji świętowania Dnia Teatru; była także inicjatorką reedycji na CD nagrań I. J. Paderewskiego, zarejestrowanych w 1906 na wałkach pianolowych, której dokonano w Muzeum Automatów Muzycznych w Szwajcarii. Ponadto wieloletni członek Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków w Warszawie, w latach 1989-91 przewodnicząca Bydgoskiej Rady Charytatywnej. Członek Rady Fundacji na rzecz utworzenia Uniwersytetu w Bydgoszczy, członek założyciel i pierwsza przewodnicząca Konferencji Dyrektorów Polskich Filharmonii i Orkiestr Symfonicznych, członek prezydium Polskiej Rady Muzyki. W latach 1995-2006przewodnicząca Kapituły Nagród Artystycznych Prezydenta Bydgoszczy. Powołana przez Ministra Kultury i dziedzictwa narodowego do jury konkursu Mecenas Kultury 2001 i 2005, reprezentowała także Ministra Kultury w Regionalnym Komitecie Sterującym. Stypendystka Departamentu Stanu USA dla wyróżniających się dyrektorów instytucji artystycznych (1994). Członek zespołu powołanego przez Prezydenta RP do opracowania Karty Kultury Polskiej. Na swym koncie posiada następujące odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, liczne wyróżnienia Ministra Kultury, m.in.: Złoty Medal Gloria Artis oraz medal za promocję muzyki polskiej w kraju i za granicą, miejskimi (Medal Kazimierza Wielkiego, Nagroda Artystyczna za rok 2003) a także wojewódzkie medale; za szczególny wkład w rozwój kultury chrześcijańskiej – medal Civitatis Bidgosce”; nagroda „Allianz” w Kategorii Kultura – Srebrna Nike; tytuły: „Bydgoszczanin Roku 1996”; Ambasador Regionu”- 2000, w 2008 – nagroda Prezydenta Bydgoszczy, tzw. „Laur Szwalbego” „za szczególne osiągnięcia, które przysporzyły Bydgoszczy znaczenia na arenie krajowej i międzynarodowej”,medal Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego UNITAS DURAT PALATINATUS CUIAVIANO-POMERANIENSIS w 2009 oraz Nagroda Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w „za całokształt działalności organizacyjnej, z racji wieloletniej pracy zawodowej, twórczej i pełnej inwencji działalności w dziedzinie kultury, sławiącej województwo kujawsko-pomorskie w kraju i za granicą” 2011. W kwietniu 2013 Zarząd Główny Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków przyznał p. dyrektor Eleonorze Harendarskiej, w uznaniu dla nadzwyczajnego dorobku na rzecz polskiej kultury muzycznej, najwyższe wyróżnienie Stowarzyszenia – Medal Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków za zasługi dla muzyki polskiej. W IV 2015 Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego podjął uchwałę o przyznaniu pani dyrektor Harendarskiej Odznaki Honorowej Za Zasługi dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego. To najwyższe odznaczenie przyznawane przez Sejmik.

 

Dzięki usilnym zabiegom pani dyr. Harendarskiej – jako jedna z trzech polskich filharmonii jest współprowadzona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.