5 stycznia 1919 roku kpt. Paweł Cyms podejmuje trudną decyzję i rozpoczęciu akcji zbrojnej na terenie Inowrocławia. Nakazując atak nie posłuchał zaleceń swoich przełożonych. Historia go osądziła, przyznając mu rację. Niektórzy historycy twierdząc nawet, że zdobycie Inowrocławia przed 96 laty, miało duże znaczenie dla powodzenia Powstania Wielkopolskiego.
Dzisiaj inowrocławianie zebrali się pod najważniejszym miejscem pamięci w swoim mieście – Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich, aby uczcić 97 rocznicę jego wybuchu i wyzwolenia ich miasta przez kpt. Pawła Cymsa. Powstańcy przywrócili bowiem tego dnia Inowrocław po ponad wieku Polsce.
97 lat po tych wydarzeniach uroczystości rozpoczęły się od odznaczenia wnuka wyzwoliciela Inowrocławia Rafała Cymsa Złotym Medalem Zasługi dla Obronności Kraju. Było to wykonanie decyzji Ministra Obrony Narodowej. Rafał Cyms od wielu lat działa bowiem na rzecz pielęgnowania pamięci o Powstaniu Wielkopolskim na Kujawach. Dzięki zaangażowaniu takich ludzi, w przestrzeni publicznej pamięć, o tym kształtującym tożsamość naszego regionu zrywie niepodległości, żyje.
– Pragnę wyrazić radość i zadowolenie z tego względu, że Inowrocław był największym miastem w Powstaniu Wielkopolskim, zaraz po Poznaniu, który odzyskał niepodległość – mówił prezydent Inowrocławia Ryszard Brejza – Możemy być dumni, że Inowrocław jest i będzie wymieniany wśród miast, które w wyniku jedynego zwycięskiego powstania narodowego Polaków odzyskały niepodległość.
Następnie ksiądz prałat Leszek Kaczmarek wygłosił modlitwę w intencji Powstańców. Odczytano Apel Poległych, delegacje złożyły pod pomnikiem wiązanki kwiatów i znicze. Na zakończenie kibice Zawiszy Bydgoszcz odpalili racę, miasto natomiast przygotowało pokaz sztucznych ogni, będące symbolem radości ze zwycięstwa jakie odnieśli Polacy 97-lat temu.
