W II Rzeczypospolitej muzyka odgrywała szczególną rolę wychowawczą



Fot: bydgoskabazylika.pl

Trwają VIII Koncerty Maryjne z Różą, w ramach których codziennie w bydgoskiej Katedrze możemy posłuchać pięknej muzyki. To jednak nie tylko śpiew, ale też prelekcje poświęcone muzyce. W czwartek o chórach związanych z Bielawami opowiadała dr hab. Aleksandra Kłaput-Wiśniewska.

Czwartkowy wykład który odbył się w Domu Polskim poświęcony był dziejom bydgoskiej bazyliki, którą zbudowali księża misjonarze św. Wincentego a Paulo. Za nim jednak powstała świątynia musieli oni posługiwać w kaplicach. Jedna z takich kaplic działała wewnątrz Internatu Kresowego przy ulicy Chodkiewicza 32.

 

Już w 1922 roku, czyli w roku sprowadzenia do Bydgoszczy misjonarzy ze zgromadzenia św. Wincentego a Palo powstał Chór ,,Odrodzenie”, którego siedzibą była wspomniana kaplica Internatu Kresowego. Chór liczył w pewnym momencie nawet 90 chórzystów.

 

Doktor Kłaput-Wiśniewska wspomniała również, że działała Orkiestra Internatu Kresowego, ale na jej temat nie wiemy dzisiaj zbyt wiele.

 

Przy szkole podstawowej im. Ewarysta Estkowskiego przy dzisiejszej ulicy Poniatowskiego działał natomiast chór szkolny. Postacią wyróżniającą się tutaj był nauczyciel Henryk Furmanowicz, który sprawił, iż chór prezentował dość ambitny repertuar, co nawet zadziwiało urzędników kuratorium. Furmanowicz twierdził jednak, że religijne i patriotyczne wychowanie jest możliwe tylko przez wysoką kulturę.

 

– W okresie międzywojennym muzyka odgrywała szczególną rolę w wychowaniu społeczeństwa – wyjaśnia dr. hab. Aleksandra Kłaput-Wiśniewska.

 

Od 1929 roku (według niektórych dokumentów 1928) przy parafii św. Wincentego a Paulo powstał chór parafialny, który otrzymał nazwę Vincentinum i funkcjonuje do dzisiaj – Encyklika papieża Piusa XI podkreślała znaczenie śpiewu kościelnego, te same zespoły nie powinny śpiewać pieśni świeckich i kościelnych – wyjaśniła prelegentka. Sprawiło to, że wspomniany Chór ,,Odrodzenie”, który występował również na świeckich festynach, zaczął odgrywać przy parafii znacznie mniejszą rolę, na rzecz rozwoju Vincentinum. Niestety dokumenty dotyczące przedwojennej działalności Vincentinum zostały spalone.

 

-Wybuch II wojny światowej odwołał działalność wszystkich zespołów kościelnych. Zastrzelono opiekuna ks. Szarka oraz związanego z zespołem ks. Wiórka. Po wojnie chór odrodził się, dyrygentem został Paweł Podejko, odkrywca archiwalnych zbiorów muzycznych na Jasnej Górze – opowiadała doktor Kłaput-Wiśniewska.

 

Polityka władz komunistycznych była dość represyjna, zakazane były zgromadzenia, a pod takie podchodziły chociażby próby chóru. Dlatego spotykano się według ówczesnego prawa nielegalnie, dla bezpieczeństwa chórzystów nie prowadzono żadnej dokumentacji chóru.

 

To tylko najważniejsze fragmenty z prelekcji dr. Kłaput-Wiśniewskiej, która prezentowała zagadnienie z wieloma szczegółami.

 

Kolejną prelekcję wygłosi w środę 16 maja ks. Mateusz Ziemlewski pt. ,,Maryja w muzyce. ,,Totus Tuus”. (godzina 17:00, w Domu Polskim). Dzisiaj natomiast po wieczornej Mszy Świętej, około godziny 18:30 wystąpi Chór Żeński ,,Primo” z Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Bydgoszczy.

 

Plan koncetów na kolejne dni:

Niedziela – 13 maja – sopranistka Beata Bobińska, organy – Joanna Derenda-Łukasik.

Poniedziałek – 14 maja – Towarzystwo Śpiewu ,,Halka” Chór Męski. Tradycje tego chóru sięgają 1883 roku.

Wtorek – 15 maja – Chór Żeński „CANTARE”

Środa – 16 maja – Chór Collegium Medicum UMK oraz Chór Kameralny Akademii Muzycznej

Czwartek – 17 maja – Chór „Exsultate Deo” z Parafi i Św. Polskich Braci Męczenników

Piątek – 18 maja – Chór Mieszany „Jubilate Deo” z parafi i MBNP.

 

Jutro na Portalu Kujawskim zaprezentujemy natomiast dużą część występu Męskiego Zespołu Chorałowego, który w bydgoskiej Katedrze zaśpiewał w piątek.