Co roku przypominamy sylwetki osób z Kruszwicy, których los zetknął z Powstaniem Warszawskim. Wśród nich jest do dziś żyjąca Władysława Jędrzejewska, córka Henryka Makowskiego właściciela nadgoplańskiej winiarni. Opracowało też krótkie sylwetki kruszwickich bohaterów.
Poniżej biogramy osób, które wzięły udział w Powstaniu Warszawskim.
Adam Makowski urodził się 24 grudnia 1928 r. w Kruszwicy. Brał udział w Powstaniu Warszawskim. Był kanonierem WP, w czasie powstania nosił pseudonim „Felek”. Przed wybuchem powstania mieszkał w Warszawie przy ul. Ursynowskiej 60. Jego oddział: V Obwód (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – Grupa Artyleryjska „Granat” (poprzedni kryptonim „548”). Losy Adama po powstaniu nie do końca są nam znane, dostał się do niewoli niemieckiej, jego numer jeniecki to 221402.
Józef Makowski urodził się w Kruszwicy 24 grudnia 1928 r. W stopniu kanonier brał udział w Powstaniu Warszawskim, w oddziale V Obwód (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – Grupa Artyleryjska „Granat” (poprzedni kryptonim „548”). Nosił pseudonim „Witold”. Dostał się do niewoli niemieckiej, jego numer jeniecki: 221408.
Władysława Jędrzejewska (Makowska) urodzona 27 września 1925 r. w Kruszwicy. Córka Henryka Makowskiego i Heleny z domu Jędrzejewskiej. W konspiracji od stycznia 1943 r. Pseudonim „Dziunia”, sanitariuszka, brała czynny udział w Powstaniu Warszawskim, jej oddział” V Obwód (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – Grupa Artyleryjska „Granat” (poprzedni kryptonim „548”. Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną, przeżyła wojnę. Odwiedziła Kruszwicę kilkakrotnie, ostatnio wiosną 2016 r. Awansowała do stopnia porucznika.
Anna Szejn (Konieczna-Szejn) pseudonim „Aga”, urodzona w Kruszwicy 28 listopada 1916 r. Brała udział w Powstaniu Warszawskim, w oddziale „Bakcyl” (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej – VII zgrupowanie „Ruczaj” – punkt sanitarny ul. Natolińska 6 – Szpital Polowy ul. Marszałkowska 40. Dzielnica Śródmieście Południe. Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną. Przeżyła wojnę, wróciła do Kruszwicy. Wyszła za Mieczysława Szejn, porucznika AK o ps.„Skała”. Zmarła 3 marca 1991 r., pochowana na cmentarzu kolegiackim w Kruszwicy.
Krystyna Piasecka pseudonim „Kocia”, urodziła się 15 listopada 1926 r. w Kruszwicy. Jej rodzicami byli Tadeusz i Genowefa. Brała udział w Powstaniu Warszawskim, sanitariuszka w stopniu strzelec. Oddział: I Obwód ”Radwan” – Podobwód „Sławbor” – Bataliony „Iwo” – „Ostoja” – pluton „Rarańczy”, Śródmieście Południowe. Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną. Pochowana w Poznaniu.
Halina Trzcińska pseudonim „Edith”, urodziła się 20 czerwca 1922 r. w Kruszwicy. Brała udział w Powstaniu Warszawskim. Jej stopień w czasie powstania to starszy strzelec, oddział: VII zgrupowanie (batalion) „Ruczaj” – 1 kompania – pluton 136, Śródmieście Południowe. Trafiła do niewoli niemieckiej, numer jeniecki: 224337.
Władysław Bartoszewicz pseudonim „Florian”, urodził się 8 maja 1913 r. w Kruszwicy. Rodzice: Wacław i Teodozja. Brał udział w Powstaniu Warszawskim, w stopniu kapitana. Oddział Komenda Główna Armii Krajowej – pułk „Baszta” – batalion „Karpaty”, szlak bojowy przeszedł przez Mokotów. Dnia 2 sierpnia 1944 r. wyszedł z miasta. Zmarł w Poznaniu 22 czerwca 2003 r.
Stefan Piazza pseudonim „Mars”, urodził się 28 sierpnia 1925 r. w Kruszwicy. Rodzice: Stanisław i Jadwiga. Brał udział w Powstaniu Warszawskim w stopniu kierownik rusznikarnii, w oddziale: VI Obwód (Praga) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – 1 Rejon zgrupowanie 636 – pluton 637, następnie w Grupie „Kampionos”
Odznaczenia: Krzyż Armii Krajowej (1971), Medal Wojska (1948), Odznaka Grunwaldzka (1949), Krzyż Partyzancki (1975), Medal za Warszawę (1975), Medal Zwycięstwa i Wolności (1974), Warszawski Krzyż Powstańczy, Odznaka Akcja „Burza”, Odznaka Weterana Walk o Niepodległość Ojczyzny (1995). Awansowany do stopnia porucznika rezerwy Wojska Polskiego w 2004 r.
Pochowany w miejscowości Sztum, Cmentarz Komunalny Parleta.
Opracowanie Bartłomiej Graowski, źródło: Muzeum Powstania Warszawskiego https://www.facebook.com/1944pl; ZboWD; http://lekarzepowstania.pl/ Polski Słownik Biograficzny, Tom XXVII http://old.luteranie.pl/www/biblioteka/dkosciol/diakonia/szpital-wawa.htm