Od 23 października 2020 roku obowiązuje rządowe rozporządzenie zakazujące zgromadzeń spontanicznych oraz z udziałem większej ilości osób niż 5. Kilka tygodni temu zostało ono zliberalizowane, zniesiono bowiem limit 5 osób, wciąż utrzymano jednak zakaz zgromadzeń spontanicznych. Wyrokiem z 1 lipca Sąd Najwyższy uznał, że zakaz ten jest niezgodny z polskim prawem, czyli można uznać, że nie jest obowiązujący.
Rządowe rozporządzenie jak pokazuje praktyka było często traktowane jako przepis martwy, co pokazują masowe protesty jakie odbyły się po 23 października, przeciwko zaostrzaniu prawa antyaborcyjnego. Zdarzały się jednak przypadki karania za ich naruszenie, stąd też Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł do Sądu Najwyższego o kasację wyroków. Sąd odnosząc się do takiego wniosku stwierdził, że ustawa o zapobieganiu chorób zakaźnych pozwala nakładać na obywateli obowiązki i nakazy, ale ustanawianie na jej podstawie zakazów jest przekroczeniem kompetencji.
Zdaniem Sądu Najwyższego można było wprowadzić zakazy dotyczące zgromadzeń, ale tylko poprzez ustawę. Rząd natomiast robił to w oparciu o rozporządzenia. W ocenie Sądu Najwyższego – Zakaz ten został zatem wprowadzony bez należnej podstawy prawnej. Sąd w rezultacie dokonał kasacji, czyli uniewinnił osoby, które wzięły udział w spontanicznym zgromadzeniu powyżej 5 osób.
Policja może różnie interpretować
Linia orzecznicza sądów jest jednoznaczna, z tego też powodu już w lutym Urząd Miasta Bydgoszczy rejestrował w oparciu o ustawę o zgromadzeniach publicznych zgromadzenia większe niż 5 osobowe, choć Rada Ministrów nie cofnęła zakazu z 23 października.
Dość głośno zrobiło się o wydarzenia z 29 maja w Bydgoszczy, gdy na Starym Rynku Białorusini zrobili protest solidarności z więźniami politycznymi w swoim kraju. Zgromadzenie próbowali przerwać policjanci informując, że zgromadzenie jest nielegalne, bowiem zostało zbyt późno zgłoszone. Narracja taka wyszła z założenia, że zgromadzenia spontaniczne są wciąż zakazane (do dzisiaj Rada Ministrów tego zakazu nie cofnęła). Wyrok Sądu Najwyższego z 1 lipca jasno wskazuje, że zgromadzenia spontaniczne nie zostały skutecznie zakazane, także w dniu 29 maja.
{youtube}ouDqhBm0Aws{/youtube}
