Naczelny Sąd Administracyjny zarzuca wojewodzie brak rzetelności

Naczelny Sąd Administracyjny zarzuca wojewodzie brak rzetelności

Wracamy raz jeszcze do sporu jaki toczył się wokół nazwy skweru na Osiedlu Leśnym – w 2016 roku radni opierając się na oczekiwaniu Rady Osiedla, nazwali ten skwer imieniem Pomorskiego Okręgu Wojskowego, radni byli w tym głosowaniu jednomyślni. W 2020 roku wojewoda postanowił zmienić tą nazwę w trybie ustawy dekomunizacyjnej, Rada Miasta zaskarżyła to działanie do sądu, a w grudniu 2022 roku Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie utrzymał nazwę Pomorskiego Okręgu Wojskowego kończąc spór.

Wracamy do tej sprawy, bowiem niedawno NSA opublikował uzasadnienie tego wyroku.

 

 

,,Tym niemniej skoro ustawodawca nałożył na wyspecjalizowany organ pod nazwą Instytut Pamięci Narodowej obowiązek wyrażania w tym zakresie stanowiska w formie opinii, to taka opinia powinna być sporządzona rzetelnie, spójnie i w sposób logiczny wskazywać na stawianie w niej konkluzje” – czytamy w uzasadnieniu wyroku. Wojewoda swoją decyzję z 2020 roku uzasadniał bowiem stanowiskiem IPN – ,,Tymczasem szczegółowa analiza opinii IPN-u z dnia 4 października 2020 r. sporządzonej w tej sprawie wskazuje, że bazując na opracowaniu z 1989 r. pod tytułem „Pomorski Okręg Wojskowy 1945-1898” wskazano na działalność struktur wojskowych tego okręgu od okresu 1945 r. polegającego na zwalczaniu innych organizacji (nie precyzując, czy były to np. grupy byłych żołnierzy niemieckich, grupy rabunkowe lub grupy bojowe organizacji niepodległościowych), prowadzeniu agitacji wśród żołnierzy i mieszkańców, wydawaniu gazety „Żołnierz Polski Ludowej”, organizowaniu odczytów i prelekcji, a z zawartego w ww. opracowaniu z 1989 r. zdania „od pierwszych dni istnienia okręgu jego żołnierze żywo uczestniczyli we wszystkich przedsięwzięciach związanych z utrwalaniem rewolucyjnych przeobrażeń kraju” wywnioskowano o szerokim zaangażowaniu żołnierzy w zmiany zachodzące w latach 1946-1947. Wskazano również na udział jednostek z tego Okręgu w wydarzeniach z 1970 r. oraz we wprowadzaniu stanu wojennego w 1981 r. Taki opis zasadniczo mógłby dotyczyć zdecydowanej większości jednostek wojskowych ówczesnych sił zbrojnych PRL-u.”

 

,,Taki opis nie tyle wskazuje na to, że Pomorski Okręg Wojskowy stanowi symbol ustroju totalitarnego, ale że poszczególne osoby wydające określone rozkazy lub polecenia dowódcom wojskowym bądź żołnierzom mogliby być uznani za symbolizujących taki ustrój.”

 

Zdaniem NSA wojewoda Mikołaj Bogdanowicz nierzetelnie przeanalizował opinie IPN dochodząc do konkluzji, iż POW symbolizuje komunizm. Dla sądu ważnym argumentem w tej sprawie była też decyzja Ministra Obrony Narodowej z 2021 roku, który uznał działający w Bydgoszczy Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych jako kontynuatora tradycji Pomorskiego Okręgu Wojskowego.

 

Sąd stwierdził również, iż wojewoda bezpodstawnie zmieniając nazwę skweru naruszając kompetencje bydgoskiego samorządu do samodzielnego kształtowania nazewnictwa.