Naukowy toczą spór o rondele pod Gniewkowem



Fot: Michał Jakubczak

Fot: Michał Jakubczak

W lipcu informowaliśmy o odkryciu w Kaczkowie pod Gniewkowem rondeli, które mogły mieć ponad 6 tys. lat, tak przynajmniej interpretuje to archeolog Jerzy Czerniec, który posługiwał się profesjonalnymi trybami drona. Zdaniem Mikołaja Jakubczaka z Ośrodka Archeologii Pradziejowej Polskiej Akademii Nauk doszło tu do błędnej interpretacji, w jego opinii nie można mówić o rondelach.

Rondele to pozostałości po miejscach obrzędowo-ceremonialnych, badacze identyfikują je m.in. w Polsce, w Niemczech, w Czechach i Słowacji, a nawet na Węgrzech. Odkrycie w Kaczkowie miało by być pierwszym rondelem w kujawsko-pomorskim (więcej o badaniach Czarnca piszemy – To odkrycie na miarę brytyjskiego Stonehenge. Na Kujawach badacze odnaleźli miejsca obrzędowo-ceremonialne sprzed 6 tys. lat )

 

Entuzjazm studzi już jednak Mikołaj Jakubczak, który od wielu lat bada sieć osadniczą Kujaw w 5-tym tysiącleciu przed naszą erą. O jego opinii pisze serwis naukowy PAP Nauka w Polsce:

 

Wnioski z dotychczasowych badań są zupełnie inne niż interpretacja przedstawiona przez Jerzego Czerńca. „W świetle naszych badań, niestety, na tym stanowisku nie ma żadnego rondela, a przynajmniej nie ma żadnych naukowych przesłanek, że jakikolwiek rondel tam się znajduje” – podkreślił Jakubczak. Według archeologa wniosek o istnieniu rondeli w Kaczkowie jest nadinterpretacją.

 

Badacz zwrócił uwagę na kilka elementów, które przeczą tezie o istnieniu rondeli. Pierwszy z nich to wielkość kręgu. „Na terenie Europy znamy już blisko 200 rondeli, z czego najmniejsze, w Austrii, mają 40-50 metrów średnicy, a te w Polsce – zwykle dwa razy więcej. Ten w Kaczkowie miałby mieć 25 metrów…” – opisał.

 

Drugi element to położenie. „’Rondele’ w Kaczkowie są w zagłębieniu terenu, wręcz na terenie podmokłym. Wszystkie znane rondele powstały na lokalnych wzniesieniach terenu lub na łagodnym stoku blisko szczytu wzniesienia” – podał archeolog.

 

Trzeci argument to układ; z dotychczasowej wiedzy wynika bowiem, że osady kultury brzesko-kujawskiej (KBK) nie były nigdy budowane wokół rondeli. „Kiedy powstawały pierwsze osady KBK od co najmniej 150 lat nie budowano rondeli, aczkolwiek ich ślady prawdopodobnie były jeszcze widoczne na powierzchni. I chociaż budowniczowie rondeli byli dalekimi przodkami społeczności KBK, to nie ma żadnych innych obserwacji, które by świadczyły o tym, że w lokalizacji swych osad nawiązywali do obecności tego rodzaju obiektów” – zwrócił uwagę naukowiec.