Franciszek Florian Czaki patronem skweru przy ulicy Marcinkowskiego



Jednogłośnie Rada Miasta Bydgoszczy zdecydowała o nazwaniu skweru mieszczącego się przy bulwarach obok ulicy Marcinkowskiego imieniem węgierskiego kartografa Franciszka Floriana Czakiego, który znany jest także pod nazwiskiem – Csaky de Kerestszegh.

W lipcu 1766 roku zaproponował on Komisji Skarbu Koronnego połączenie Brdy z Notecią. Jego koncepcja była jednak inna od kształtu dzisiejszego Kanału Bydgoskiego – Według mego projektu można by łatwo w bliskości wsi Cele bić kanał aż w bagnisko Krępa, stamtąd ku Bydgoszczy, między Zamkiem i miastem, aż do rzeki Brda zwanej, która już w tamtej stronie spływają statki. Można by także wygodnie tam budować nowe lub reperować stare magazyny, gdyż z będących tam rozwalin można sobie wnieść, iż Bydgoszcz musiało być przedtym miasto wielkie woda handel prowadzące – czytamy w memoriale poświęconym tej koncepcji. Cele to dzisiejsza wieś Ciele.

 

Z racji pustek w skarbie upadającej I Rzeczypospolitej nie podjęto decyzji o rozpoczęciu tej inwestycji. Niecałą dekadę później nasz region znalazł się pod zaborem pruskim i wówczas decyzję o budowie kanału podjął król Prus Fryderyk II.

 

Franciszek Czaki opracował na dworze polskiego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego mapę dolnego biegu Wisły. Uznawany jest on za jednego z najwybitniejszych polskich kartografów z okresu XVIII wieku.

 

O uhonorowanie tej postaci wnioskował konsul honorowy Węgier Marek Pietrzak, który przygotowuje także o nim książkę.

 

Dzisiejsza uchwała radnych może mieć także wymiar polityczny. Niektórzy toruńscy historycy twierdzą, że Kanał Bydgoski wybudowały Prusy, aby zniszczyć nie objęty jeszcze zaborem Toruń. Tę inwestycję jednak jak pokazuje działalność Franciszka Czakiego projektowano jeszcze za czasów I Rzeczypospolitej.