Fakt, że wieloletnia perspektywa w swojej nazwie zaczęła się w 2021 roku, a środki do kujawsko-pomorskiego trafią dopiero w 2023 roku wynika głównie z opóźnień na szczeblu europejskim. Wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej sprawiło, że negocjacje w sprawie wieloletniego budżetu się wydłużyły. Ich główny okres przypadł na rok 2020, gdy do Europy dotarła pandemia COVID-19, przez co zmieniły się priorytety dla unijnych przywódców. Jeżeli chodzi o negocjacje zasad wrażania nowych funduszy przez polski rząd z Komisją Europejską Polska była mniej więcej w środku stawki.

Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza (FedKP) to program operacyjny dedykowany województwu kujawsko-pomorskiego o wartości 1,836 mld euro. Komisja Europejska zakończyła jego negocjacje z Zarządem Województwa 7 grudnia 2022 roku. Najwięcej środków z tej puli wydane ma być na priorytety 3 i 4, które dotykają bezpośrednio rozwoju transportu – z pulą środków w kwocie 332,5 mln euro. Z tej kwoty najwięcej, bo aż 150 mln euro wydane będzie na inwestycje drogowe, głównie obwodnice. Zarząd Województwa początkowo optował o 210 mln euro na drogi, ale w toku rocznych negocjacji ta kwota uległa zmianie, bowiem Komisja Europejska upierała się, aby większość środków poszła na zrównoważony transport. W rezultacie do prawie 60 mln euro wzrosła alokacja na infrastrukturę rowerową. Pozostała część tej puli trafi na nowe pociągi, inwestycje tramwajowe w miastach czy pasażerskie węzły multimodalne.

Jest wstępny plan wydatkowania alokacji – znowu największe wydatki na ostatnią chwilę

W poniedziałek w toruńskim Dworze Artusa miała miejsce uroczysta inauguracja nowej perspektywy finansowej UE w kujawsko-pomorskim. Władze województwa liczą, że pierwsze nabory z nowej perspektywy ogłoszone będą na przełomie kwietnia i maja. Przedstawiono też wieloletni plan na wydanie wspomnianych ponad 1,8 mld euro – pierwsze projekty miały by być rozliczone dopiero w przyszłym (2024) roku, do końca którego planuje się rozliczyć tylko 6% tej puli, od 2026 roku planuje się już certyfikować po 17% alokacji rocznie, a w ostatnim roku rozliczenia 2030 aż 32%.

W ostatnich latach kujawsko-pomorskie należało do tych województw, które środki europejskie z perspektywy 2014-2020 wdrażają najwolniej, stąd też duża pula wolnych środków w tym roku do wydania. Jeżeli jednak nie uda się wszystkiego rozliczyć do końca grudnia, wówczas nierozliczone środki mogą nam przepaść.

Samorządy z kujawsko-pomorskiego będą mogły też wnioskować o dofinansowanie ze środków krajowych, które będą w dyspozycji rządu. Szczególnie ważnym programem jest FenIKS, czyli Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko z łączną alokacją ponad 29 mld euro.