W 1000 roku odbywał się zjazd Gnieźnieński z udziałem cesarza Ottona III. Podczas tego synodu wskutek porozumienia cesarza z polskim władcą Bolesławem Chrobrym utworzono trzy biskupstwa na ziemiach Polski – Krakowie, we Wrocławiu i Kołobrzegu. Jedna z hipotez wskazuje, że nie był to jednak Kołobrzeg, ale okolice jeziora Gopło, gdzieś pomiędzy Kruszwicą i Inowrocławiem.
Panuje przekonanie co do tego, że biskupem tej diecezji był wywodzący się z Turyngii Reinbern. Tę postać opisuje kronika biskupa merseburskiego Thietmara. Używa on nazwy Kolberg, która została powiązana z Kołobrzegiem. Thietmar opisuje, że biskup Reinbern zasłynął ze zwalczania pogaństwa – miał wrzucić do morza Bałtyckiego cztery kamienie związane z kultem pogańskim. Pojawienie się morza to ma być kolejny dowód za Kołobrzegiem.
Grzegorz Kazimierz Walkowski w swoim dziele ,,Piastowie a Rzesza” przedstawia jednak hipotezę, że biskup Reinbern nie urzędował w Kołobrzegu, ale gdzieś pomiędzy Kruszwicą i Inowrocławiem. W oryginalnych niemieckich kronikach Thietmara używana ma być bowiem nazwa Saltzkorbergu. Zwrot Saltz nawiązywać ma zdaniem Walkowskiego do najogólniej mówiąc wydobycia soli. Kujawy miały natomiast z tego słynąć już od czasów antyku. Walkowski wskazuje również, iż Thietmar dla opisania morza użył łacińskiego słowa ,,mare”, które w jego opinii równie dobrze może oznaczać jezioro Gopło.
Według przyjętej teorii klasycznej kres biskupstwa w Kołobrzegu miał przyjść po nawrocie pogaństwa. Walkowski uważa, że skoro Thietmar pisze o sukcesach w chrystianizacji, to nieco podważa tą teorię. W jego opinii biskupstwo Reinbera miało charakter misyjny, czyli ruchomy. Stąd też według niego bardziej prawdopodobne jest przeniesienie katedry z Kujaw do innego biskupstwa. Biskup Reinbern mógł zostać kapelanem żony Świętopełka I i zdecydować się przenieść katedrę do Płocka.
Funkcjonowanie diecezji kruszwickiej w podobnym okresie opisuje kronika Jana Długosza. Według tego kronikarza utworzył ją już Mieszko I, ale ta hipoteza w żaden sposób do dzisiaj nie została udowodniona. Teoria klasyczna przyjmuje zatem, że powstała ona po upadku diecezji kołobrzeskiej – około 1015 roku.
Długosz opisał nawet imiona i lata urzędowania biskupów kruszwickich. Walkowski zauważa, że okres urzędowania biskupa Laurientusa (993-1014) jest dość podobny pełnieniu urzędu przez biskupa Reinberna, to w rezultacie można podejrzewać, że chodzi o tą samą osobę. Reinbern zginął na Rusi po 1013 roku. Postać Laurientusa prezentowana jest pod imieniem Wawrzyńca, choć dzisiaj nie wiemy o niej prawie nic. Walkowski zauważa, że przydomek Laurientusa może wykazywać pochodzenie z Lacjum w Turyngii, skąd pochodził Reinbern.
Wedlug Długosza poprzednikiem Laurientusa w Kruszwicy był Lucidus, którego z kolei z Reinbernem utożsamiał prof. Karol Górski. Zauważył on, że imię Reinbern po niemiecku oznacza ,,jasno płonący”. Tłumaczenie łacińskie tego imienia to zaś Lucidus. Długosz urzędowanie Lucidusa zakończył jednak już w X wieku, czyli jeszcze przed zjazdem w Gnieźnie.
Jeżeli przyjmiemy tą całą hipotezę to z jednej strony zauważymy, iż Kujawy miały bardzo duże znaczenie w Polsce przełomu X i XI wieku.
