104 lata temu do Bydgoszczy wkroczyły wojska polskie – z tego powodu co roku 20 stycznia wspominamy powrót Bydgoszczy do Polski po ponad wieku pruskiego zaboru. Również dzisiaj o godzinie 13 na Starym Rynku – miejscu symbolicznego wkroczenia wojsk polskich z 20 stycznia 1920 roku – odbędą się uroczystości patriotyczne. Dzisiaj przeżywane emocje nie mogą się jednak w żaden sposób równać z tymi, jakie panowały w 1920 roku. Warto co nieco o nich napisać.
18 stycznia Dziennik Bydgoski poinformował czytelników na pierwszej stronie jak będą wyglądały uroczystości 20 stycznia – W dniu tym należy wstrzymać się od pracy, wszystkie handle muszą być zamknięte, za wyjątkiem takich, które artykułami żywności handlują oraz drukarni gazet.
Można powiedzieć, że na drodze odezwy spontaniczne wdrożono dzień wolny od pracy z zakazem handlu tego dnia. Inaczej prawnie to się nie dało zrobić, bowiem 18 stycznia władzę sprawował jeszcze niemiecki nadburmistz, a właściwie pełniący jego obowiązki Hugo Wolff, a formalnie minister rządu polskiego Leon Janta Połczynski Bydgoszcz do Polski przyłączył 22 stycznia. Dalej pojawia się wezwanie do udekorowania na ten dzień ulic flagami biało-czerwonymi, ale dopiero od godziny 10, gdy Bydgoszcz opuszczą wojska niemickie, aby niepotrzebnie nie prowokować.
,,Wybiła dla nas wczoraj ta chwila, której w długie dnie i noce niedoli z tęsknotą i drżeniem serc oczekiwaliśmy” – tak relacjonował już uroczystości z 20 stycznia Dziennik Bydgoski Bydgoskie towarzystwa zbierały się ze sztandarami na Starym Rynku, na powitanie wojsk polskich od godziny 10:00, pierwsze wojska polskie wkroczyły równo o godzinie 12:00. Wojska polskie w imieniu bydgoszczan powitał dr Jan Biziel.
Niemiecki Grenzschlutz, czyli zbrojna bojówka Bydgoszcz opuściła o godzinie 9:00. Jak wynika ze wszystkich relacji jakie się zachowały z 20 stycznia, ten dzień był mimo wszystko spokojny. Nie doszło do żadnych incydentów, a polscy bydgoszczanie karnie świętowali. Najwyższym polskim przedstawicielem wojskowym, który był obecny 20 stycznia był płk. Jasiński – dowódca frontu północnego Wielkopolski.
22 stycznia kolejne święto narodowe
Na podobnej zasadzie jak dzień 20 stycznia ustanowiono wielkim świętem w Bydgoszczy, tak też się stało 22 stycznia. Rada Ludowa na miasto Bydgoszczy zapowiedziała przybycie tego dnia gen. Józef Dowbor-Muśnicki – Pragniemy zgotować mu jako oswobodzicielowi Wielkopolski przyjęcie jak najserdeczniejsze i zarazem obchodzić dzień ten jako właściwe święto wolności.
Dalej w odezwie pada również wezwanie do zaprzestania pracy – Wszelka prac ustanie w dniu jutrzejszym. Domy należy przyozdobić.
