11 listopada 1918 roku Polska odzyskuje po 123 latach niepodległość. Ten dzień obchodzimy jako Narodowe Święto Niepodległości. Mieszkańcy Inowrocławia na wolność poczekać musieli jednak jeszcze niecałe dwa miesiące.
Kujawy Zachodnie i Wielkopolska 11 listopada 1918 roku znajdowały się pod zaborem pruskim, a historia wolności naszych ziem dość mocno powiązana jest z Powstaniem Wielkopolskim.
Historia wybuchu powstania wiąże się z wizytą Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu 26 grudnia 1918 roku. Informacja o tej wizycie poruszyła także mieszkańców Inowrocławia, którzy stanęli wzdłuż dzisiejszej linii kolejowej 353 (Toruń – Inowrocław – Poznań) by powitać Paderewskiego. Podczas przejazdu pociągu rozległy się śpiewy Mazurka Dąbrowskiego.
W dniu 27 grudnia w czasie manifestacji patriotycznej w Poznaniu Paderewski miał wygłosił przemówienie. Te plany nie spodobały się wojską niemieckim, które zorganizowały zbrojny przemarsz przez miasto. Ta prowokacja doprowadziła do tego, że sytuacja wyrwała się z pod kontroli i rozpoczęły się walki. Wybuchło powstanie.
Powstanie dość szybko rozpowszechniło się na inne tereny. Z racji dość silnego garnizonu niemieckiego w Inowrocławiu walki nie zakończyły się od razu. 2 stycznia 1919 roku powstańcy zaatakowali ratusz, pocztę oraz koszary. Przy pomocy zbliżających się oddziałów pod dowództwem Pawła Cymsa 6 stycznia Inowrocław stał się znów polskim miastem.