W czwartek w Pałacu Prezydenckim w Warszawie miała miejsce uroczystość wręczenia rodzinom not identyfikujących 21 bohaterów podziemia antykomunistycznego, których szczątki udało się odnaleźć pracownikom IPN. Wśród tych których szczątki udało się odnaleźć, było trzech bohaterów, których odnaleziono w czerwcu na cmentarzu przy ulicy Kcyńskiej w Bydgoszczy.
– Wrócili z zesłania, na które próbowali ich zepchnąć komuniści, z zesłania donikąd; wrócili z doliny nicości, w której próbowano ich na zawsze umieścić, w dołach bezimiennych, gdzieś pod chodnikami, gdzieś pod grobami zasłużonych budowniczych Polski Ludowe – mówił Prezydent RP Andrzej Duda – Próbowano zabić pamięć o nich po to, by – jak sądzę – Polska nigdy nie była Polską w tym najlepszym i najbardziej cennym dla nas tego słowa znaczeniu.
W czerwcu przy ulicy Kcyńskiej IPN pod kierownictwem prof. Krzysztofa Szwagrzyka odnalazł szczątki Ludwika Augustyniaka ps. Cygan, Floriana Dutkiewicza ps. ,,Jawor”, ,,Wiktor” oraz Tadeusza Ośko znanego również jako Wojciech Kossowski ps. Sęp.
Noty biograficzne:
Ludwik Augustyniak ps. „Cygan”, „Gustek”, st. sierż. WP, żołnierz Armii Krajowej
Urodził się 7 listopada 1898 r. w Żbikach w powiecie pleszewskim. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. W okresie międzywojennym służył w Wojsku Polskim, m.in. w 62 pułku piechoty w Bydgoszczy i w Dowództwie Okręgu Korpusu VIII w Toruniu. W trakcie kampanii wrześniowej został ranny w bitwie nad Bzurą. Po rekonwalescencji wrócił do Bydgoszczy, gdzie w kwietniu 1940 r. został aresztowany przez gestapo i osadzony w obozie w Sachsenhausen, a następnie w Mauthausen, z którego został zwolniony dzięki staraniom żony – Ireny Sznajder (Niemki). Zaangażował się w działalność podziemną i od 1942 r. był wywiadowcą AK w Bydgoszczy. W lutym 1945 r. został aresztowany przez NKWD i przewieziony do więzienia w Koronowie. 26 lutego 1945 r. udało mu się zbiec z transportu przewożącego go do Jastrowia w powiecie złotowskim. W trakcie akcji odbicia więźniów zginęło trzech milicjantów. W kwietniu 1946 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy i oskarżony o współudział „w morderstwie milicjantów”. 30 września 1946 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na karę śmierci, którą wykonano 27 listopada 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym przy ul. Wały Jagiellońskie w Bydgoszczy.
Florian Dutkiewicz ps. „Jawor”, „Wiktor” , st. sierż. WP, żołnierz Armii Krajowej
Urodził się 19 marca 1900 r. w Gozdowie w powiecie wrzesińskim. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. Przed II wojną pełnił służbę w Wojsku Polskim. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r. W czasie okupacji niemieckiej pracował jako robotnik w warsztatach kolejowych w Bydgoszczy. W marcu 1942 r. wstąpił do Okręgu Pomorskiego AK, gdzie pełnił funkcję komendanta rejonu kolejowego w Bydgoszczy. W lutym 1945 r. został aresztowany przez NKWD i przetransportowany do więzienia w Koronowie. O jego dalszych losach miał zdecydować Sąd Polowy Armii Czerwonej. Po ucieczce z transportu ukrywał się i w sierpniu 1945 r. podjął pracę w Bydgoskiej Spółdzielni Spożywców. W kwietniu 1946 r. w Bydgoszczy został aresztowany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego pod zarzutem współudziału w „zabójstwie milicjantów”, którzy zginęli w trakcie ucieczki. 30 września 1946 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na karę śmierci, którą wykonano 27 listopada 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym przy ul. Wały Jagiellońskie w Bydgoszczy.
Tadeusz Ośko vel Wojciech Kossowski ps. „Sęp”, ppor. Armii Krajowej
Urodził się 11 maja 1913 r. w Warszawie. Był synem Jana i Stanisławy z d. Brodeckiej. Od 1934 r. służył w KOP. Jesienią 1939 r. wstąpił do Służby Zwycięstwu Polski w Warszawie. Następnie kontynuował działalność konspiracyjną w ramach Związku Walki Zbrojnej w Łowiczu. Od 1942 r. działał w AK na Zamojszczyźnie. Dowodząc sformowanym przez siebie oddziałem, kierował akcjami likwidacji konfidentów oraz dokonał odbicia osadzonych w więzieniu w Biłgoraju, skąd uwolniono 70 osób. Na początku 1945 r. przybył do Bydgoszczy i posługując się fałszywymi dokumentami jako rzekomy kapitan UB odwiedzał komisariaty MO. 26 II 1945 r. w czasie „inspekcji” w I Komisariacie MO otrzymał informację o transporcie do Jastrowia aresztowanych przez NKWD żołnierzy AK. „Sęp”, gdy zorientował się, że eskortujący aresztowanych milicjanci zdają sobie sprawę, że wiozą ich na rozstrzelanie, a jeden z nich nawet przyznał się, że jest współpracownikiem NKWD, rozkazał ich rozstrzelać. Po akcji wyjechał na kilka miesięcy na Śląsk. W listopadzie 1945 r. wrócił do Bydgoszczy. W kwietniu 1946 r. dołączył do Okręgu Pomorskiego Zrzeszenia WiN. 18 kwietnia 1946 r. w Boluminie został aresztowany przez grupę operacyjną UB-MO. 30 września 1946 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na karę śmierci, którą wykonano 27 listopada 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym przy ul. Wały Jagiellońskie w Bydgoszczy.
Augustyniak, Dutkiewicz, Ośko
