Przed świętami naukowcy z krakowskiej AGH opublikowali swój raport ,,Woda+” poświęcony zagrożeniom ekologicznym związanym z pozostałościami po zakładach chemicznych Zachem. AGH prowadziło w ostatnim czasie badania, które wykazały, iż do tej pory nie zdawaliśmy sobie sprawy ze skali zagrożeń.
Mając na uwadze nakładanie się chmur zanieczyszczeń na terenie terasy Wisły, cały obszar osiedla Łęgnowo Wieś należy uznać za strefę katastrofy ekologicznej, gdzie zarówno istotna skala jak i duży zasięg skażenia środowiska wymaga podjęcia skutecznych działań naprawczych, w tym remediacji środowiska gruntowo-wodnego – czytamy w dokumencie.
Wymaga również podkreślenia fakt, że zanieczyszczone wody podziemne dopływają do cieków powierzchniowych przebiegających przez obszar osiedla Łęgnowo Wieś oraz zbiorników wodnych zlokalizowanych na jego terenie. Stąd właśnie wynika bardzo wysoki poziom próbek wód powierzchniowych zanieczyszczonych fenolem (85%). W strefie przepływu chmur nr 1, 2, 3 i 4 stwierdzono występowanie całych odcinków cieków prowadzących wody zanieczyszczone związkami organicznymi (zaznaczone na czerwono na Rys. 11). Cieki te przepływają przez zamieszany obszar, często w bezpośredniej bliskości zabudowań mieszkalnych, stwarzając dodatkowe zagrożenia zdrowotne dla ludności osiedla Łęgnowo Wieś – czytamy dalej.
Należy jeszcze wspomnieć o absolutnie katastrofalnym stanie odwodnienia powierzchniowego omawianego obszaru, gdzie sieć cieków powierzchniowych i rowów melioracyjnych jest tak silnie zdegradowana, że nie zapewnia efektywnego odprowadzania wód podziemnych. W związku z powyższym ich zwierciadło zalega na niewielkiej głębokości, do maksymalnie 1-2 m, a bardzo często tuż pod powierzchnią terenu. Trudne warunki wodne wymagają w kilku przypadkach prowadzenia stałych lub okresowych odwodnieni fundamentów i podpiwniczeń budynków, co nie tylko że jest kosztowne ale dodatkowo stwarza zagrożenia zdrowotne z tytułu uwalniania do powietrza lotnych związków organicznych. Poza działaniami w zakresie remediacji cały obszar osiedla Łęgnowo Wieś wymaga zatem gruntownej przebudowy czy też właściwie nowego zaprojektowania efektywnej i optymalnej sieci melioracji drenażowych.
Zagrożenie dla Wisły
Naukowcy z AHG w swoim raporcie wskazują, że być może jakieś zanieczyszczenia dotarły do Doliny Dolnej Wisły oraz Sołeckiej Doliny Wisły, stąd też rekomendują przeprowadzenie badań – Biorąc pod uwagę wyniki badań AGH w ramach projektu WODA+, w związku z występowaniem zanieczyszczeń płytkich wód podziemnych na terenie terasy Wisły, w pobliżu granicy obszarów Natura 2000, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że toksyczne substancje występują na terenie PLB040003 – Dolina Dolnej Wisły oraz PLH040003 – Solecka Dolina Wisły. W tym kontekście konieczne jest wykonanie szczegółowych badań dla oceny zagrożeń ze strony toksycznych substancji przenikających z ognisk zanieczyszczeń na terenie dawnych Zakładów Chemicznych „Zachem” w Bydgoszczy, nieuchronnie przemieszczających się w kierunku koryta rzeki Wisły a zatem i chronionych obszarów Natura 2000. Jest to o tyle istotne że wspomniane obszary ochronne Natura 2000 stanowią ostoję ptasią o randze europejskiej E39, gdzie występuje co najmniej 44 gatunki z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 4 gatunki z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK), zaś gniazduje około 180 gatunków.
W trakcie ubiegłotygodniowej sesji Rady Miasta Bydgoszczy pojawiły się informacje, że zanieczyszczenia do Wisły powinny dotrzeć w ciągu kilkudziesięciu lat. Stąd też konieczne jest podjęcie działań, aby do tego nie doszło.
Europoseł pyta Komisję Europejską
Przed świetami informowaliśmy natomiast, iż z zapytaniem o ewentualne wsparcie dla likwidacji skutków katastrofy ekologicznej, o której piszą naukowcy z AGH, wystąpił poseł do Parlamentu Europejskiego Tadeusz Zwiefka.