Wracamy do tematu jawności funkcjonowania m.in. Rady ds. Praw Człowieka i Równego Traktowania, Rady ds. Estetyki Miasta czy zespołu ds. polityki rowerowej. Zdaniem eksperta prawnego Szymona Dubiela, który współpracuje w problematyce jawności z WatchDog Polska, jeżeli te zespoły miałyby funkcjonować niejawnie, to Rada Miasta powinna wprowadzić taką regulację np. zmieniając statut. Przy czym radni muszą działać w granicach ustawowych.
Przypomnijmy, że pod koniec czerwca wiceprezydent Iwona Waszkiewicz nie zgodziła się na obecność mediów na radzie ds. Praw Człowieka i Równego Traktowania w temacie Centrów Integracji Cudzoziemców. Następnie ratusz przygotował opinie prawną stwierdzającą, iż te zespoły nie są kolegialnym organem władzy, stąd też nie można mówić, że są z mocy ustawowej jawne. Ta opinia prawna w pewnym sensie była też ogłoszeniem, że powyższe rady są niejawne dla mieszkańców.
– Podstawowym ustawowym odniesieniem jest jednak przepis art. 11b ustawy o samorządzie gminnym (dalej jako: „u.s.g.”), zgodnie z którym działalność organów gminy jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z ustaw (ust. 1). Zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut gminy (ust. 3). Szczegółowe ustalenia, związane z funkcjonowaniem organów doradczych powinny być więc zawarte w statucie tych jednostek (art. 5b ust. 10 i art. 5c ust. 5 u.s.g.), ew. w statucie gminy (art. 22 ust. 1 u.s.g.). – wskazuje Szymon Dubiel z WatchDog Polska. W Statucie Miasta Bydgoszczy nie ma jednak żadnych regulacji ograniczających jawność zespołów – W mojej ocenie podstawowym wyznacznikiem będzie zdanie drugie art. 11b ust. 1 u.s.g., zgodnie z którym ograniczenie jawności musi mieć podstawę ustawową (np. ochrona prywatności osoby fizycznej). Tym samym ciała doradcze organów gminy powinny działać jawnie. Funkcjonowanie tych ciała nie jest jednak ujednolicone na poziomie krajowym i pozostawione decyzji radom gmin (z uwzględnieniem wytycznych opisanych powyżej).
Jeżeli jawność z tych miałaby zostać ograniczona, decyzje w tej sprawie powinni podjąć radni.
