W środę gruchnęła informacja o planie wprowadzenia przez Qemeticę zakładów Janikosody w hibernację i zwolnienie 350 pracowników do lipca, po stronie Komisji Europejskiej do dzisiaj nie padła jednak żadna konkretna propozycja, chociaż z interwencją w tej sprawie w lutym wystąpił europoseł Kosma Złotowski. Wczoraj z kolejną interwencją występują polscy europosłowie z Europejskiej Partii Ludowej (PO i PSL).
Po blisko miesiącu o interwencji europosła Złotowskiego (PiS) do sprawy odniósł się holenderski komisarz Wopke Hoekstra – W ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS) uznaje się, że producenci sody kalcynowanej należą do sektorów narażonych na ucieczkę emisji gazów cieplarnianych, a zatem ich konkurencyjność jest wspierana przez wyższe bezpłatne uprawnienia. Komisja współpracuje z państwami trzecimi w celu szerszego ustanowienia opłat za emisję gazów cieplarnianych, w tym z Turcją, która jest w trakcie przyjmowania przepisów krajowych – informuje – Unijny mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) wprowadza cenę odzwierciedlającą EU ETS w odniesieniu do wbudowanych emisji dwutlenku węgla związanych z importowanymi towarami objętymi jego zakresem i ma na celu zachęcanie do bardziej ekologicznego przywozu do UE. Przeprowadzana jest analiza dotycząca potencjalnego rozszerzenia zakresu CBAM, a sektor chemiczny jest częścią tej oceny.
Mamy zatem jedynie informacje, że prowadzone są analizy, bez jednak wskazania czy planuje się jakieś konkretne zmiany, a na informacje o tym, że Janikosoda może ograniczyć zatrudnienie komisarz Hoekstra stwierdza – W latach 2021-2027 potencjalne zwolnienia w zakładzie Qemetica Soda Polska w Janikowie można by wesprzeć poprzez uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG), jeżeli wnioskuje o to państwo członkowskie i spełnione są kryteria określone w rozporządzeniu.
Przypomnijmy, że główną przyczyną problemów Janikosody i innych zakładów chemicznych w Europie jest przegrywanie konkurencji cenowej z krajami spoza UE, które produkują sodę taniej. W Polsce rynek mocno zdominowała tańsza soda z Turcji.
W środę, czyli w dniu ogłoszeniu planów hibernacji zakładu przez Qemeticę sześciu polskich europosłów z grupy Europejskiej Partii Ludowej, w tym Krzysztof Brejza, zwrócili się do Komisji Europejskiej z apelem, aby wdrożyć inicjatywę UE Critical Chemicals Act, o którą wnioskuje Francja, Hiszpania, Węgry, Holandia, Czechy, Rumunia i Słowacja.
