W ubiegłym tygodniu Janiskosoda w Janikowie wstrzymała na tydzień prace, powodem jest trudna sytuacja na rynku sody przemysłowej w Europie. Właściciel zakładów Qemetica, do którego należą też zakłady Soda Mątwy w Inowrocławiu, obwinia regulacje unijne, które doprowadziły do tego, że około 30% polskiego rynku sody przejęli Turcy. Qemetica nie wyklucza problemów także z funkcjonowaniem inowrocławskich zakładów.

Dzisiaj interwencje w tej sprawie podjął w Komisji Europejskiej europoseł Kosma Złotowski – Europejscy producenci z branży chemicznej nie są wstanie konkurować z firmami spoza UE, w szczególności z Turcji, które mogą dostarczać sodę kalcynowaną na rynek unijny po znacznie niższych cenach ponieważ nie muszą spełniać rygorystycznych norm emisyjnych czy środowiskowych – pisze parlamentarzysta w ramach pytania priorytetowego. Złotowski oczekuje wprowadzenia działań na rzecz wyrównania szans dla europejskich producentów, a także wycofania się z działań, które obniżają konkurencyjność europejskich firm.

Takim działaniem doraźnym, który poprawiłby konkurencję mogłoby być wprowadzenie cła na sodę z Turcji. Kilka dni temu europejska organizacja przemysłu chemicznego Cefic podsumowała rok 2023. W raporcie stwierdza, że Unia Europejska jest niekonkurencyjna wobec firm ze Stanów Zjednoczonych, Chin i Bliskiego Wschodu. Za przykład podano ceny etylenu, który w UE jest 3,2 raza droższy niż w USA. Szacuje się, że ogólniepojęty przemysł chemiczny zatrudnia w UE 1,2 mln pracowników, czyli jakieś 12% ogółu. Rok do roku obroty branży w UE spadły o blisko 100 mld euro do 655. W 2023 roku Polska była 7. największym producentem chemii w UE.