Droga Via Pomerania ma połączyć Ustkę i Słupsk z Bydgoszczą, a dalej Inowrocławiem, autostradą A2 i Kaliszem. Czy jednak w interesie Bydgoszczy nie leży dobre skomunikowanie z Koszalinem? Dyskusję o tej drodze utrudnia też powiązanie militarne, co sprawia, iż wiele argumentów nie jest jawnych, z uwagi na zasłanianie się tajemnicą wojskową.

Fakty:
– Inicjatywa wyszła od europosła PiS Piotra Mullera, który mówił, że skomunikowanie Ustki, Słupska z Bydgoszczą ożywi gospodarczo tę część Pomorza Środkowego. Następnie tę ideę przejęli politycy KO i PSL;
– Via Pomerania pierwszy raz na poważnie w dokumentach państwowych znalazła się w Pakcie dla Bezpieczeństwa Polski – Pomorze Środkowe, dokumentu Ministerstwa Obrony Narodowej. Nadal nie istnieje jednak w dokumentach zarządcy polskich dróg GDDKiA, która jednoznacznie w tej sprawie się nie określiła;
– Na dzisiaj nie ma również źródeł finansowania dla inwestycji, mniej oficjalnie mówi się, że mogłyby być to środki z puli tzw. 5% wydatków PKB na zbrojenia, z uwagi na podkreślany charakter militarny tej drogi. Wstępne szacunki dla odcinka Ustka – Bydgoszcz to 12 mld zł;
– Pierwotnie mówiono o drodze ekspresowej, dzisiaj mówi się już bardziej, z uwagi na koszty, na wariant drogi przyspieszonej dwupasmowej (GP2x2).

Z perspektywy militarnej Via Pomerania ma dążyć do stworzenia alternatywnego dla Trójmiasta portu w Ustce, z bezpośrednim wykorzystaniem wojskowym. Wynikać ma to z faktu bliskiego sąsiedztwa Gdańska i Gdyni z rosyjskim obwodem Królewieckim, skąd podlegałyby zagrożeniu bezpośrednich ostrzałów rakietowych.

Dość gorąca dyskusja o Via Pomerani miała miejsce na początku czerwca w Sejmie na zespole parlamentarnym. Wówczas związany z GDDKiA ekspert Łukasz Kubiak przedstawił swoją analizę w której pytał dlaczego Ustka jest predysponowana jako alternatywny port na Pomorzu Środkowym, a nie np. lepiej skomunikowany z głębia kraju Koszalin. Jest on dalej położony od obwodu Królewieckiego niż Ustka, która kolidować może też z farmami wojskowymi. Koszalin zdaniem Kubiaka byłby dobra lokalizacją do budowy przeprawy promowej do Ystad i Karlskrony w Szwecji, bowiem ma lepsze położenie od Gdyni która jest głównym terminalem promowym w Polsce dla Karlskrony. Jednocześnie pozwoliłoby to ograniczyć tranzyt w Trójmieście.

Idąc z tego założenia Kubiak wskazuje – Jeżeli Bydgoszcz chcemy łączyć ze Słupskiem, to dobrze byłoby też z Koszalinem, aby to się równoważyło.

Opierając się też na potencjalne tereny kontrowersyjne ekologicznie w przebiegu Via Pomerani sugeruje on nieco inną formułę – skomunikowania Bydgoszczy przez Chojnice z Białym Borem, który byłby węzłem dla drogi S11 na Koszalin i drogi dla na Ustkę przez Miastko. Kubiak stoi na stanowisku, że nie należy na Via Pomeranię patrzeć tylko przez pryzmat wojskowy, ale też funkcjonalny dla polskiej sieci dróg.

Krytycznie do jego wypowiedzi odniósł się poseł Marek Biernacki z okręgu słupskiego, który blisko współpracuje z szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, mówiąc o tym, że posiada dostęp do informacji niejawnych i na nich opiera swój pogląd – Jestem jednym z nielicznych posłów, który miał możliwość oglądania przyglądania do agresji, jak Ukraińcy zareagowali.

Bierancki jasno stwierdził – To dlaczego w Ustce? Bo najlepszy transport jest.

Parlamentarzysta wypowiadał się dość ostrożnie dając do zrozumienia, że z uwagi na tajemnice wojskową nie może być dużo mówić.

W innym slajdzie Kubiak wskazywał, że Bydgoszcz w przypadku wojskowego zastosowania to kluczowy węzeł drogowy, bowiem zakładając potencjalny konflikt w krajach bałtyckich, to siły amerykańskie do Europy wkraczać będą przez porty w Amsterdamie i Hamburgu, a najkrótsza droga na Litwę prowadzić będzie przez Poznań A2 i Szczecin, a dalej przez Bydgoszcz S5 i planowaną S10 i od Nowych Marz planowanym przedłużeniem S5.

Co z obwodnicami skoro powstaje Via Pomerania?

Łukasz Kubiak poruszył też kwestię programu budowy 100 obwodnic z którego powstaną obwodnice Człuchowa i w naszym regionie Nowej Wsi Wielkiej oraz Strzelna. Ich parametry będą dalekie do standardów drogi dwupasmowej – Jeżeli jest decyzja, że drogę 25 modernizujemy do parametrów dwujezdniowych, to jakaś rewizja by się przydała tych zamierzeń.